Zuid-Afrika wil gaan inenten met Janssen-vaccin
Omdat het AstraZeneca-vaccin niet aan de verwachtingen voldoet, gaat Zuid-Afrika vol inzetten op het Janssen-vaccin. Dat laat volgens minister van Volksgezondheid Mkhize goede resultaten zien, ook als het gaat om de Zuid-Afrikaanse variant. De eerste prik aan het zorgpersoneel moet dan volgens schema halverwege februari gezet kunnen worden.
Door de Zuid-Afrikaanse variant heeft het land het inenten met het AstraZeneca-vaccin opgeschort. Uit eerste testresultaten zou blijken dat het vaccin beperkte bescherming biedt tegen milde en matige symptomen van de Zuid-Afrikaanse coronavariant. Daarom moet het Janssen-vaccin dat gat gaan opvangen.
Mkhize noemde ook nog andere mogelijkheden om het weggevallen van AstraZeneca het hoofd te bieden. Zo heeft Zuid-Afrika het Pfizer-vaccin besteld waarvan het hoopt dat dat eerder wordt geleverd. Een precieze datum noemde Mkhize overigens niet. Ook maakte hij bekend dat er met Rusland gepraat wordt over het Spoetnik-vaccin en er ligt al een voorstel voor de aanschaf van het Chinese Sinopharm-vaccin.
Versnelde goedkeuring
Correspondent Elles van Gelder legde in het NOS Radio 1 Journaal uit waarom Zuid-Afrika eerst wil inzetten op het Janssen-vaccin van de Amerikaanse farmaceut Johnson & Johnson (J&J). "Zuid-Afrika heeft die vaccins al binnen, omdat de laatste klinische testfase in Zuid-Afrika wordt gedaan. De resultaten daarvan zijn goed, ook als het gaat om dat gemuteerde virus."
Toch moet het vaccin nog officieel worden goedgekeurd. "Ze hopen op versnelde goedkeuring en hebben de benodigde papieren ingediend voor noodgebruik van het vaccin. Daarnaast wil Zuid-Afrika J&J-vaccins inzetten die eigenlijk bedoeld waren voor de klinische testfase. Het zorgpersoneel moet dan deel gaan uitmaken van deze al lopende studie."
Hiermee kan het zorgpersoneel volgens planning worden ingeënt. "Ze noemen dat een uitbreiding van het onderzoek naar het Janssen-vaccin", zegt Van Gelder. Overigens worden de 1 miljoen vaccins van AstraZeneca niet weggegooid. "Er wordt gekeken of ze alsnog kunnen worden gebruikt bij ernstige klachten. Virologen zeggen dat het mogelijk wel ernstige klachten en ook sterfgevallen zou kunnen voorkomen."
Er heeft zich wel nog een ander probleem aangediend. "Ze zijn erachter gekomen dat de vaccins van AstraZeneca tot april houdbaar zijn, waardoor er nu gekeken wordt of er geruild kan worden bij de leverancier. Ook zouden andere landen al op de deur hebben geklopt of ze die vaccins niet kunnen overnemen, maar ik denk niet dat dat gaat gebeuren."
Proefkonijn
De problemen met het AstraZeneca-vaccin leiden tot meer wantrouwen bij de Zuid-Afrikaanse bevolking, ziet Van Gelder. "Dat wantrouwen was al groot door het gebrek aan transparantie. En nu ook. De overheid zegt dat de eerste prik volgende week wordt gezet, alleen weten we nog steeds niet wanneer."
Ook dat het Janssen-vaccin nu wordt ingezet als uitbreiding van de studie die al loopt, is niet in goede aarde gevallen. "Ik denk dat Zuid-Afrika hard moet gaan werken om ervoor te zorgen dat mensen niet gaan denken dat ze een proefkonijn zijn. Ze hebben zo zitten rommelen dat de bereidwilligheid om te vaccineren hier sterk gedaald is."
Het vaccin van AstraZeneca is door de Wereldgezondheidsorganisatie in bulk gekocht, speciaal voor armere landen. Volgens Van Gelder verkeert Zuid-Afrika in een luxepositie vergeleken met de omliggende landen. "In landen waar die Zuid-Afrikaanse coronamutatie ook is opgedoken, zoals Mozambique, Malawi, Zambia en Botswana heerst daarom nu ook onrust."
Toch gaat het vaccin daar waarschijnlijk wel worden ingezet, denkt Van Gelder. "De Wereldgezondheidsorganisatie zegt ook dat het hoopt dat AstraZeneca wel werkt voor ernstig zieken. Daarnaast is het voornaamste doel om ziekenhuizen niet te zwaar te belasten. Daarnaast hebben die landen in tegenstelling tot Zuid-Afrika geen andere keus."
