Nederlandse ambassadeur bezoekt Jemen, hoopt op beweging in vredesproces

De Nederlandse ambassadeur voor Jemen is voor het eerst weer op missie geweest in het door een burgeroorlog geteisterde land. Het conflict in Jemen wordt ook wel de grootste humanitaire crisis in de wereld genoemd. Vanwege de oorlog is de Nederlandse ambassade er sinds 2015 gesloten.

Ambassadeur Peter Derrek Hof was nu voor het eerst weer even terug, vertelde hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Met een aantal Europese collega's hebben we een bezoek afgelegd om de nieuwe eenheidsregering een hart onder de riem te steken. We waren de eerste delegatie uit het buitenland. Deze regering is een fragiele maar toch belangrijke poging tot meer eenheid in het land en die verdient onze steun."

Hoewel het erg moeilijk was om terug te gaan naar Jemen, kwam de reis volgens Hof op een essentieel moment. "De Jemenitische regering, die door ons allen is erkend, is eind december na vele jaren ballingschap teruggekeerd uit Saudi-Arabië. En bij de landing is de voltallige regering ternauwernood ontsnapt aan een aanslag."

Hof was in Aden, een belangrijke havenstad in het zuiden van het land. Daar zag hij de ernstige schade door het conflict. "Het begint al op de luchthaven. De ravage van de aanval op de regering is nog goed zichtbaar. Je ziet de volledig beschadigde vip-lounge, de landingsbaan die getroffen is. Ook de stad zelf is behoorlijk onveilig op dit moment, er zijn veel aanslagen."

Ook aan de aanwezigheid van troepen zag hij de verdeeldheid in het land. "Officieel is er dan nu wel de eenheidsregering en de zuidelijke opstandelingen maken daar deel van uit, maar ik zag vooral troepen van de zuidelijke opstandelingen die hun eigen vlag voerden. De presidentiele garde, de militairen van de regering, zag ik eigenlijk alleen rond het presidentieel paleis."

Het beeld blijft wat Hof betreft somber, met een dreigende hongersnood en de VN die zeker 3,5 miljard nodig heeft voor de humanitaire operatie in Jemen. "En er is weinig perspectief voor jongeren. Een jonge vrouw vertelde mij dat de enige manier voor jongeren om aan geld te komen, is om te gaan vechten. Aan de kant van de Houthi's of aan de kant van de regering."

Zoomen met de Houthi's

Hof vestigt hoop op de plannen van president Biden, die heeft gezegd meer te willen doen om het conflict te stoppen. "Het is heel positief dat de VS weer terug is op het Jemen-dossier, en de beëindiging van het conflict weer tot prioriteit heeft verklaard. Dit kan dynamiek geven aan het vredesproces, want dat ligt eigenlijk al lange tijd stil."

Om het proces te helpen, is Nederland ook in gesprek met de Houthi-rebellen, al heeft de ambassadeur die ditmaal niet bezocht. "Maar ook de Houthi's hebben Zoom", zei Hof. "Het is waar, het is een extremistische rebellenbeweging, maar tegelijkertijd beheersen ze een derde van het land en daar woont meer dan twee derde van de bevolking. Het is onmogelijk om tot vrede te komen zonder ook in gesprek te zijn met de Houthi's."

Terreur, vluchtelingen en handel

De Nederlandse betrokkenheid is volgens Hof niet alleen op morele argumenten gebaseerd. Hij wijst erop dat Jemen een voedingsbodem is voor terrorisme. "Al-Qaida zit er, ISIS zit er, dat zijn terroristische organisaties die ook aanslagen bij ons kunnen voorbereiden, in Europa."

Ook om vluchtelingenstromen uit Jemen tegen te gaan, is Nederland volgens hem gebaat bij een oplossing voor het conflict. "En Jemen ligt aan een belangrijke scheepvaartroute. Deze route wordt al af en toe getroffen door zeemijnen van de Houthi's. Dat kan erger worden, dus het conflict kan op een gegeven moment ook een effect hebben op onze economie."