Van veruit de meeste Nederlanders hoeft het kabinet niet op te stappen vanwege de toeslagenaffaire, blijkt uit een peiling. In hetzelfde onderzoek komt PvdA-leider Lodewijk Asscher er een stuk minder genadig vanaf. Een kwart vindt dat hij zijn functie moet neerleggen.
Ook uit zijn eigen achterban klinkt stevige kritiek. Een flinke groep PvdA-leden steunt een motie om Asscher weg te sturen. Indiener is Francisca Drijver, PvdA-lid in hart en nieren. Asscher is voor haar van zijn voetstuk gevallen. "Hij is medeverantwoordelijk voor wat er met de kindertoeslagen is gebeurd. Daar kom je niet mee weg met een 'sorry', hoe goedbedoeld ook."
Tegen Nieuwsuur zei Asscher vorige week dat hij het "terecht" vindt dat PvdA'ers zich de toeslagenaffaire aantrekken. "Het gaat over een groep die wij willen vertegenwoordigen. Werkende mensen die hun best doen en dan vermalen worden door de overheid. Dat is waarom het ons zo raakt."
Maar hij zei ook niet te zullen opstappen. Hij wil juist in een nieuwe coalitie de uitwassen die leidden tot het schandaal bestrijden, stelde hij. Hij wil de verzorgingsstaat "repareren" en de overheid "weer bondgenoot" maken van de mensen die onterecht als fraudeurs werden behandeld.
'Je kunt doden niet tot leven wekken'
Maar voor Drijver kan Asscher het niet meer goed doen. "Slachtoffers van de toeslagenaffaire hebben uit pure ellende zelfmoord gepleegd, daar ben je medeverantwoordelijk voor. Dat hij zegt het te fixen, sorry Lodewijk, dat kan dus echt niet. Je kunt geen doden meer tot leven wekken."
Toen ze eenmaal de honderd steunbetuigingen had die nodig zijn om de motie in stemming te brengen, kreeg ze nog veel meer reacties en steun, zegt ze. Tot vandaag konden leden digitaal hun stem uitbrengen over deze en andere moties. Morgenochtend wordt duidelijk hoeveel er vóór hebben gestemd. Zaterdag is het partijcongres waar de moties aan bod komen waar geen overtuigende meerderheid voor of tegen is.
'Niet één persoon aan schandpaal nagelen'
Ondanks alle steun voor Drijvers motie lijkt het erop dat het grootste deel van de PvdA-leden wil dat Asscher blijft. In een andere motie hebben 400 leden, onder wie partijprominenten, hem opgeroepen om juist aan te blijven.
Pieter Paul Slikker is opsteller van die motie. "Het is heel prettig als we één persoon kunnen aanwijzen die rekenschap neemt, opstapt en dat alles dan verholpen is. Het probleem is alleen dat dat niet waar is", zegt hij. "We zullen diep moeten graven en met elkaar lessen moeten trekken, maar dat gaan we niet doen als we één persoon aan de schandpaal nagelen."
Maar Drijver ziet het wegsturen van Asscher als noodzaak om als partij geloofwaardig te blijven. "De toeslagenaffaire blijft aan hem kleven en dus ook aan de PvdA. Dan krijg je effect van het kwartje van Kok, wat eigenlijk het kwartje van Zalm was, maar na twintig jaar ons nog steeds achtervolgt. Dat ligt nu weer op de loer."
