Principeakkoord tussen Spanje en Verenigd Koninkrijk over Gibraltar

Spanje en het Verenigd Koninkrijk hebben een principeakkoord gesloten over de controles op de grens tussen Gibraltar en Spanje. De Britse kroonkolonie hoort anders dan de rest van het VK voortaan bij het Schengengebied. "Feitelijk betekent dit het einde van de grens tussen Gibraltar en Spanje", zegt correspondent in Spanje Rop Zoutberg.

Anders dan andere Britten houden de 34.000 Britse inwoners van Gibraltar vrij toegang tot de landen die in 1985 het akkoord van Schengen hebben getekend over afschaffing van paspoortcontroles. Dat zijn naast Spanje 21 EU-landen en vier niet-EU-landen.

In afwachting van de tekening van een verdrag geldt een overgangsfase van een half jaar waarbij het grensverkeer ongestoord door kan gaan. De tijd drong, omdat de overgangsfase voor het vertrek van de Britten uit de EU om middernacht verstrijkt. "Daarmee is een harde brexit tussen Spanje en dat stukje Brits rots voorkomen", zegt Zoutberg.

De afspraak is voor Spanje en Gibraltar van groot belang. Elke dag gaan er ruim 15.000 mensen de grens over om aan de andere kant te gaan werken. Dat is ongeveer de helft van het aantal mensen dat er werkt. 10.000 van hen zijn Spanjaarden.

De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Dominic Raab, zegt dat beide partijen het van belang vonden dat het grensverkeer ongestoord door kan gaan. "Dat is overduidelijk in het belang van mensen aan beide kanten van de grens. Bij het brexit-referendum in 2016 stemde 96 procent van de inwoners van Gibraltar voor voortzetting van het EU-lidmaatschap.

Spaanse aanspraken

Gibraltar, in het uiterste zuiden van Spanje, werd in 1704 veroverd door een Brits-Nederlandse legermacht. Bij de Vrede van Utrecht in 1713 werd afgesproken dat Gibraltar voor eeuwig Brits grondgebied is. Spanje heeft herhaaldelijk aanspraak gemaakt op het stukje grond van amper vijf vierkante kilometer.