Vanaf januari mogelijk vrij verkeer tussen Spanje en Gibraltar

Gibraltar gaat vanaf 1 januari mogelijk tot het Schengengebied behoren. Het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Gibraltar zijn heel dicht bij een overeenkomst over de grenscontroles tussen Gibraltar en Spanje, schrijft de krant El País.

Dat betekent dat inwoners van Gibraltar en Spanje vrijelijk de grens over kunnen en dat inwoners van het VK hun paspoort moeten laten zien. Het Schengengebied bestaat uit 22 EU-landen, Noorwegen, Liechtenstein, IJsland en Zwitserland. Het VK heeft nooit tot het Schengengebied behoord.

Opvallend is dat ook het Verenigd Koninkrijk zich lijkt te vinden in de overeenkomst. Het laatste onderhandelingspunt is nu wie de grenscontroles voor de Britten gaat uitvoeren. "Spanje zei dat wel te willen doen, maar dan zouden de Spanjaarden controles uitvoeren op Brits grondgebied, iets waar de Engelsen niets voor voelden", zegt correspondent Rop Zoutberg.

De landen onderhandelen op dit moment over de mogelijkheid dat het Europese grensagentschap Frontex die controles gaat doen.

Vooral economisch belang

"De overeenkomst is van grote betekenis voor Gibraltar en voor Spanje, vooral economisch", zegt Zoutberg. "Elke dag gaan er ruim 15.000 mensen de grens over om aan de andere kant te gaan werken. 10.000 van hen zijn Spanjaarden.

Op dit moment is een Spaans identiteitsbewijs voldoende om de grens te passeren. Na het referendum over de brexit groeide de vrees dat bij de grens strenge controles en lange wachttijden zouden komen. Maar dat lijkt voorkomen met het akkoord tussen de drie landen. "In dat gebied in Zuid-Spanje is de werkloosheid hoog", zegt Zoutberg. "Elke barrière die wordt opgeheven is in het voordeel van de economische situatie in de regio."

Onduidelijkheid over brexit

Wat deze beslissing voor de brexit betekent is niet duidelijk. "Naast de brexit-onderhandelingen met de Europese Unie voerde Groot-Brittannië schaduwgesprekken met Spanje en Gibraltar over die specifieke situatie."

Gibraltar, in het uiterste zuiden van Spanje, werd in 1704 veroverd door een Brits-Nederlandse legermacht. Bij de Vrede van Utrecht in 1713 werd afgesproken dat Gibraltar voor eeuwig Brits grondgebied is. Spanje heeft herhaaldelijk aanspraak gemaakt op het stukje grond van amper vijf vierkante kilometer.

Tijdens het referendum over de brexit in 2016 stemde 95% van de inwoners van Gibraltar tegen het doorknippen van de banden met de Europese Unie.