Bruine vloot wacht op overheidssteun: 'Ik ben vrij pessimistisch'

De bruine vloot maakt zich steeds meer zorgen over de toekomst. De historische zeilschepen liggen al sinds het begin van de coronacrisis stil, maar de kosten lopen door. In augustus werd 15 miljoen euro overheidssteun toegezegd, maar tot nu toe is geen cent overgemaakt.

"Als gezegd wordt dat er een bepaald bedrag komt, ga jij ervan uit dat je dat krijgt. Dat is nu uiterst onzeker", zegt schipper Eelke Dijkstra bij Omrop Fryslân.

De problemen met de bruine vloot begonnen in de eerste lockdown, dit voorjaar. De vaak meer dan een eeuw oude zeilschepen liggen sindsdien stil en de inkomsten zijn weggevallen.

Normaal betalen de schippers het dure onderhoud met de opbrengst uit de verhuur aan gezelschappen. Maar het is op zo'n schip (boven- maar ook benedendeks) onmogelijk om anderhalve meter afstand te houden. Begin juni voerden meer dan 175 schippers actie door letterlijk voor Pampus te gaan liggen, het eilandje in het Gooimeer bij Muiden. Ook stuurden ze een petitie naar Den Haag.

Juridische regeltjes

Volgens Paul van Oomen van de Vereniging van Beroepschartervaart BBZ zit de vertraging in de in augustus toegezegde overheidssubsidie in "juridische regeltjes" voor staatssteun. "Er worden heel veel bedrijfstakken geholpen, waarom zou je óók charter- en zeilschepen helpen die passagiers vervoeren? Hoe zit het met het gelijkheidsbeginsel? Daar zijn ze nu mee bezig. Dat is kennelijk ingewikkeld."

De gevolgen van de vertraging zijn groot, benadrukt Van Oomen. Voor een deel van hun vaste kosten kunnen de schippers een beroep doen op de 'gewone' steunregelingen voor ondernemers. Maar de kosten voor het onderhoud, het verven van schepen en nieuwe zeilen zijn daarmee niet gedekt. Van Oomen: "Denk ook aan de schuldeisers: de eigenaren van de werven waar de schepen liggen. Zij willen ook worden betaald."

Geen nieuwe inkomsten

Desgevraagd laat het ministerie van Economische Zaken weten dat de "financiële afwikkeling" nu voor het eerste kwartaal volgend jaar gepland staat. Maar daarmee is de bruine vloot niet gered, zegt Van Oomen. "Zelfs met die 15 miljoen wordt het lastig. Veel schippers hebben de niet-gemaakte reizen dit jaar terugbetaald. Voor een deel hebben ze vouchers uitgegeven, die dus geen nieuwe inkomsten opleveren. Ook komen geen nieuwe boekingen binnen. Ik ben er zelf vrij pessimistisch over."

Ook het coronavaccin biedt vooralsnog geen oplossing. "Het is fijn dat er een vaccin komt. Maar dat zal niet eerder op grote schaal worden toegepast als in de zomer. Dan zit de bruine vloot wel met een gemist voorseizoen", zegt schipper Dijkstra in Harlingen. "En hoe moet het dan als je met groepen wilt varen? De wil is er wel , maar qua organisatie wordt het lastig."