Raad: Zembla-uitzending over dumping granuliet deugde niet

Onderzoeksprogramma Zembla heeft journalistiek onzorgvuldig gehandeld in berichtgeving over de betrokkenheid van Rijkswaterstaat bij een storting van granuliet. Dat heeft de Raad voor de Journalistiek gezegd over een uitzending van het BNNVARA-programma in februari.

In de uitzending werd gesteld dat de top van Rijkswaterstaat een vergunning verleende aan een Amsterdams bedrijf om 100.000 ton granuliet, een zandachtig restproduct, te storten in een natuurplas in Gelderland. De berichtgeving hierover, zo oordeelt de onafhankelijke raad nu, was "eenzijdig, onevenwichtig en tendentieus". Ook de NOS schreef over de onthullingen van Zembla.

'Geen afval'

Het bedrijf in kwestie, Bontrup in Amsterdam, kreeg volgens het BNNVARA-programma tweemaal geen vergunning om het granuliet te storten, vanwege de risico's voor het milieu. Daarop zou het Amsterdamse bedrijf oud-politicus Halbe Zijlstra hebben ingeschakeld, die het in contact bracht met de Rijkswaterstaat-top. Die laatste stond de storting uiteindelijk toe, ontdekte Zembla.

Bontrup stapte om de uitzending naar de Raad. Volgens het bedrijf werd het granuliet ten onrechte als schadelijk afval aangemerkt, en niet als grond. Het bedrijf verweet Zembla maar één deskundige te hebben opgevoerd, terwijl - zo stelde Bontrup - andere experts juist van mening zijn dat granuliet een "schoon" materiaal is. Volgens Bontrup liep het bedrijf door de berichtgeving reputatieschade op.

Zembla verweerde zich door te zeggen dat de focus van de berichtgeving lag op de gang van zaken bij Rijkswaterstaat, en niet bij het bedrijf. Ook vond de redactie dat er genoeg "grondig onderzoek" was verricht, en Bontrup voldoende ruimte kreeg om in de uitzending te reageren.

Kabinet: niet schadelijk

De Raad tikt de redactie van Zembla nu op de vingers. Volgens de Raad werd het Amsterdamse bedrijf in de uitzending inderdaad van strafbare feiten beschuldigd door deskundigen, en werd dit onvoldoende genuanceerd. Ook kreeg Bontrup niet genoeg ruimte om te reageren. Aan vonnissen van de Raad zijn geen juridische consequenties verbonden.

Zembla kan zich volstrekt niet vinden in de uitspraak. "We staan vierkant achter de uitzending, waar wat ons betreft journalistiek gezien geen speld tussen te krijgen is." Het programma komt later met een uitgebreide reactie.

Het kabinet kwam in maart tot de conclusie dat de dumping van het granuliet in het Land van Maas en Waal geen schadelijke gevolgen heeft gehad voor het milieu en de leefomgeving.