Ondanks winst Biden zijn techplatforms nog altijd druk met uitslag verkiezingen VS
Twee weken na de Amerikaanse presidentsverkiezingen zijn Facebook, Twitter en YouTube nog altijd volop bezig met de nasleep ervan. Waarschuwingslabels worden nog altijd op berichten geplakt en het tijdelijke verbod op advertenties is verlengd.
Veel van dit soort waarschuwingen zijn te vinden op het Twitter-account van president Trump. Hij heeft zijn verlies nog altijd niet toegegeven en blijft via sociale media onder meer claimen dat er is gefraudeerd. Bewijs hiervoor is er niet.
De bazen van Facebook en Twitter moesten gisteren getuigen tegenover de Amerikaanse Senaat. Ze zeiden trots te zijn op het werk dat is verricht rond de verkiezingen, al erkenden ze ook dat er nog meer moet gebeuren. Vanuit de Senatoren was er kritiek te horen. Zo vond de Democratische senator Dianne Feinstein dat Twitter te weinig had gedaan bij het labelen, waar de Republikeinse senator Ted Cruz het bedrijf juist verweet als een uitgever te handelen.
'Labels winst voor imago van Twitter en Facebook'
Ondertussen is het wel de vraag of de maatregelen die de techbedrijven hebben genomen, ook daadwerkelijk helpen. "Zijn de labels winst voor de democratie?", vraagt de technologiecolumnist van The Washington Post, Geoffrey Fowler, zich af. "Ze zijn winst voor het imago van Twitter en Facebook, die zo net oplettend genoeg lijken om niet opnieuw de schuld te krijgen van het verknoeien van een verkiezing", betoogt hij.
In een blogpost schreef Twitter vorige week dat het bij 300.000 tweets een waarschuwing heeft geplaatst; volgens het bedrijf is dit 0,2 procent van het totale aantal berichten over de verkiezingen. Een klein deel van de berichten die een waarschuwing meekreeg - 456 - werd ook afgeschermd. Twitter is gestopt met het afschermen van Trumps tweets nadat Biden was aangewezen als winnaar.
Berichten met een label werden volgens het bedrijf minder vaak gedeeld, er was een afname van 30 procent. Driekwart van de gebruikers zag de berichten pas nadat er een waarschuwing bij was geplaatst.
Volgens informatie van BuzzFeed News nam het bereik van berichten met een waarschuwing op Facebook slechts mondjesmaat af met 8 procent. Een bron bij het sociale netwerk zegt tegen de nieuwssite dat gezien het feit dat elk bericht van Trump enorm veel wordt gedeeld, zo'n daling weinig effect heeft. Meer dan 150 miljoen berichten kregen een waarschuwingslabel mee, aldus Zuckerberg gisteren tijdens de hoorzitting.
De techplatforms grijpen dan wel hetzelfde middel aan - het plaatsen van een waarschuwing - de uitvoering verschilt. De tweets van Trump die werden afgeschermd, waren bijvoorbeeld niet te retweeten (alleen met commentaar erbij). Facebook heeft geen beperkingen zitten op berichten met een label; het platform plaatst ze standaard. De berichten komen ook niet lager in het nieuwsoverzicht te staan.
Een journalist van The Wall Street Journal kreeg van Facebook de suggestie een bericht van Trump te bekijken omdat deze zo populair was:
Volgens Michael Hameleers, universitair docent politieke communicatie aan de Universiteit van Amsterdam, kunnen waarschuwingen wel helpen. Daarbij helpt het om de melding zo specifiek mogelijk te maken, zegt hij. "Een vaag label is open voor alternatieve interpretaties en kan dus ook eenvoudig worden weerlegd door mensen die het meest geneigd zijn desinformatie te geloven."
Twitter spreekt bijvoorbeeld over "deze claim over verkiezingsfraude is tegengesproken", Facebook schrijft "de VS heeft regels en procedures ingesteld om de integriteit van de verkiezingen te waarborgen" en YouTube meldt dat persbureau AP Joe Biden als winnaar heeft aangewezen.
Hameleers noemt de methode van Facebook niet concreet en kan daardoor volgens hem verwarrend zijn. Twitter's methode ziet hij als effectiever, maar kan door gebruik aan ruimte voor uitleg alsnog worden weerlegd. YouTube verwijst naar een andere bron en kan daardoor wel effectief zijn, zegt hij.
Ook benadrukt UvA-onderzoeker Hameleers dat hoewel hij denkt dat de labels helpen, je ze eerder moet zien als iets wat op lange termijn een bijdrage levert. "Het moedigt mensen aan zelf kritisch te zijn. Het creëert bewustwording, in die zin helpt het." Hij vindt daarnaast het alternatief, niks doen of nog harder optreden, ook niet goed. "Het is in feite kiezen tussen kwaden. Een waterdicht middel is er niet."
Geen politieke advertenties
De techplatforms zijn niet alleen voorlopig nog aan het labelen, maar Facebook en Google hebben vorige week ook besloten om het verbod op politieke advertenties vooralsnog te laten doorlopen; de verwachting is nu tot midden of eind december. De vrees is dat via dergelijke advertenties misinformatie over de verkiezingsuitslag kan worden verspreid.