Zembla: veel politici melden nevenfuncties niet

21 Tweede Kamerleden hebben een nevenfunctie niet of onvolledig opgegeven in het openbare register van de Tweede Kamer. Dat meldt het tv-programma Zembla na eigen onderzoek. In Zembla noemt hoogleraar staatsrecht Bovend'Eert dat er 21 te veel. Volgens het programma zijn er nog eens acht Kamerleden die hun bijbaan wel opgeven, maar niet vermelden wat ze ermee verdienen en bezitten er vier onroerend goed zonder dat als relevant belang te registreren.

Zembla zet vraagtekens bij het gedrag van Kamerleden van een groot aantal partijen, variërend van GroenLinks tot de PVV. Volgens het programma hebben 14 Kamerleden hun opgave in het register aangepast, nadat Zembla er vragen over had gesteld.

De reacties van de betrokkenen lopen uiteen: sommigen zeggen in het programma dat ze iets vergeten zijn op te geven, anderen melden dat ze een bepaalde nevenactiviteit al niet meer uitoefenen en weer anderen vinden iets niet de moeite waard om te melden.

Europese integriteitswaakhond

Er bestaan al jaren registers, waarin Kamerleden nevenfuncties, reizen en geschenken moeten opgeven. Dat gebeurt om transparant te zijn en mogelijke belangenverstrengeling te voorkomen. Nadat de Europese integriteitswaakhond Greco daarop had aangedrongen, heeft de Kamer onlangs de regels verduidelijkt en daarvoor een speciale 'gedragscode' ingesteld.

Dat is geen wet, maar een eigen regeling van de Kamer. Bij het voorstel voor de code benadrukte het dagelijks bestuur van de Kamer dat de integriteit van Kamerleden "in de eerste plaats de verantwoordelijkheid is van henzelf". Maar voorzitter Arib benadrukte in een Kamerdebat ook dat de gedragsregels wel moeten worden gehandhaafd, "want dat het anders in de praktijk niet werkt".

Maand schorsing

Een van de bepalingen in de code is dat "het Kamerlid voldoet aan de registratieverplichtingen die het ambt hem oplegt". Vaak is er discussie over wat je nu precies moet melden of niet en Kamerleden kunnen daarvoor sinds kort ook terecht bij een 'adviseur integriteit'. Er komt een speciaal college dat klachten onderzoekt over het niet naleven van de regels, maar dat gaat pas na de verkiezingen van maart aan de slag.

Het college kan eventueel sancties voorstellen. Die worden uiteindelijk door de Kamer zelf opgelegd. De zwaarst mogelijke sanctie is schorsing van een maand. In die maand kunnen Kamerleden wel blijven stemmen.

Zembla wordt vanavond om 20.25 uur uitgezonden op NPO2.