Donald Trump en Joe Biden staan vannacht in Nashville voor de tweede en laatste keer tegenover elkaar. Na het vorige debat - dat door commentatoren het 'slechtste en meest rancuneuze presidentiële debat ooit' werd genoemd - zijn de ogen vooral gericht op het gedrag van de kandidaten.
Het is het laatste grote televisie-optreden voor beide kandidaten, en dus nog één kans om wat zwevende kiezers binnen te halen. "Dit is voor Trump de laatste kans om het gesprek van de dag zijn kant op te trekken", zegt correspondent Lucas Waagmeester. "Dat is zijn campagne in de laatste weken niet gelukt, en volgens alle peilingen zit hij in de problemen."
Wel heeft het overgrote deel van de kiezers al besloten op wie zij gaan stemmen. Meer dan 30 miljoen Amerikanen hebben dat zelfs al gedaan. "Zolang beide partijen geen enorme uitglijders maken, gaat zo'n debat weinig veranderen", zegt Annelien de Dijn, professor Politieke Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. "Beide kandidaten zijn dit jaar zulke bekende figuren dat ze nauwelijks nog kunnen verrassen. Hun standpunten kennen we ondertussen wel."
Marieke de Vries verslaat het debat voor de NOS, en ondervond dat het nog een hele toer is om überhaupt de debatlocatie te bereiken:
"Er worden belangrijke thema's besproken, maar zeker na het vorige debat ga je toch meer letten op de stijl en vorm", zegt Waagmeester. Toen probeerde Trump Biden uit de tent te lokken door hem vaak te onderbreken. "Biden ging daardoor flink hakkelen en moest zoeken naar woorden. Hij heeft rust en tijd nodig om zijn verhaal te doen. Maar Trump heeft wel veel kritiek gekregen op zijn "niet-presidentiële" houding, dus hij zal de balans moeten zoeken."
Gespreksonderwerpen
De gespreksthema's zijn vantevoren vastgesteld. De kandidaten gaan in debat over covid-19, familie, ras, klimaatverandering, nationale veiligheid en leiderschap. Het kamp van Trump ging tegen deze onderwerpen in protest: zij wilden buitenlands beleid ook op het programma. Ook waren zij het niet eens met de keuze van de gespreksleider, NBC-journalist Kristen Welker.
Dat corona een belangrijk onderwerp is, kan goed uitpakken voor Biden. Zijn campagne bestaat grotendeels op het bekritiseren van Trumps coronabeleid. "Trump richt zich dan weer meer op zijn pogingen om de economie te redden", zegt De Dijn. "Het is jammer voor hem dat dat onderwerp niet in het rijtje staat."
Toch hebben beide partijen op bijna alle onderwerpen een duidelijke strategie. Klimaatverandering valt wat dat betreft op, zegt Waagmeester. "Trump heeft klimaatverandering tijdens zijn presidentschap eigenlijk genegeerd, dus hij heeft daar weinig tekst over. Wat hij wel kan doen is inspelen op de angst dat het klimaatbeleid van Biden veel geld gaat kosten."
Microfoon uit
Na het chaotische eerste debat zijn de gedragsregels verscherpt. Zo wordt op bepaalde momenten de microfoon van een kandidaat uitgezet als de ander aan het woord is. De commissie die de debatten organiseert vond dit nodig na het eerste debat, waarbij vooral Trump Biden vaak onderbrak.
Tijdens dit debat krijgen beide kandidaten twee minuten om antwoord te geven op een vraag. Daarna mag de tegenstander er tegenin gaan. Beide campagneteams gingen akkoord met deze regel, al noemde Trump het later 'oneerlijk'.
De Dijn vindt de nieuwe maatregel een verstandige keuze. Volgens haar waren veel kiezers na het eerste debat teleurgesteld in de staat van de politiek. "Dit soort moddergooien en constant onderbreken geeft mensen geen goed gevoel over hun politieke leiders."
