Trump kreeg allerlei medicijnen, wat krijgen coronapatiënten in Nederland?
Remdesivir, dexamethason, REGN-COV2, vitamine D, aspirine, zink, melatonine. President Trump kreeg volgens experts een zeer opmerkelijke combinatie van medicijnen en supplementen tegen covid-19.
"Dit zou in Nederland niet mogelijk zijn", zegt Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care. Het gezegde 'baat het niet, dan schaadt het niet' is volgens hem en andere deskundigen beslist niet van toepassing. Want elk medicijn kan schadelijke bijwerkingen hebben.
Toch is een aantal van de middelen die Trump volgens zijn artsen kreeg ook in Nederland gebruikelijk voor opgenomen coronapatiënten. Zoals de steroïde dexamethason. "Bijna alle patiënten die echt ziek zijn en extra zuurstof nodig hebben, krijgen dat middel", zegt longarts Leon van den Toorn.
Bij de laatste update over Trumps toestand, gistermiddag, werd bevestigd dat Trump eerder ook zuurstof heeft gekregen:
Dexamethason onderdrukt de heftige ontstekingsreactie waar coronapatiënten heel ziek van kunnen worden. Het leidt volgens onderzoekers tot lagere sterfte, maar alleen onder mensen die extra zuurstof nodig hebben. Het middel werd nog niet tijdens de eerste besmettingsgolf in het voorjaar gebruikt en dat geldt ook voor virusremmer remdesivir.
Voortschrijdend inzicht
"Meestal wordt tegenwoordig een cocktail van die twee middelen voorgeschreven", zegt Van den Toorn. Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat remdesivir zorgt voor snellere genezing en minder sterfte bij ernstig zieke patiënten.
Volgens Gommers is het voortschrijdend inzicht minder eenduidig. "Ongeveer de helft van de studies naar remdesivir is positief, de andere helft laat geen verschil zien met de controlegroep. Maar omdat het middel niet schadelijk is, wordt het wel gegeven." Onder de streep is de ligduur van patiënten in vergelijking met het begin van de crisis in ieder geval korter op de IC en de overige ziekenhuisafdelingen, zegt Gommers verder.
Dat positieve effect wordt overigens ook toegeschreven aan intensiever gebruik van bloedverdunners. Ook de grootschalige inzet van vernieuwde beademingsapparatuur speelt volgens de experts daarbij een rol.
Experimentele cocktail
Ook Trump heeft zuurstof gekregen, maar het is onduidelijk hoelang precies. Tot dusverre vormt de behandeling van Trump dus geen uitzondering op die van een ernstige zieke coronapatiënt in Nederland. Maar dat geldt niet voor het middel REGN-COV2. Die cocktail van antilichamen bevindt zich namelijk nog in de experimentele fase.
De producent, farmaceut Regeneron, zegt dat er op verzoek van Trumps artsen eenmalig een dosis is geleverd aan de president. De werking van het middel is nog niet bewezen; dat roept de vraag op waarom de president het dan toch heeft gekregen.
In de VS halen artsen sneller alles uit de kast om iemand zo snel mogelijk te genezen.
Volgens huisarts Jako Burgers, eveneens bijzonder hoogleraar werkzaam bij het Nederlands Huisartsen Genootschap, heeft dat mogelijk te maken met een cultuurverschil. "In de VS halen artsen sneller alles uit de kast om iemand zo snel mogelijk te genezen. Met minder angst voor de bijwerkingen."
Ook om te voorkomen dat de arts het verwijt krijgt te weinig te hebben gedaan en eventueel wordt aangeklaagd, voegt Burgers toe. Zeker nu het gaat om het leven van de president.
Zink en vitamine D
Deze theorie verklaart mogelijk ook waarom het medische team Trump nog andere medicijnen en supplementen heeft gegeven. Zoals vitamine D, aspirine, melatonine, zink en de maagzuurremmer famotidine. Op aspirine na, als pijnstiller voor mensen met milde symptomen, zijn dat geen middelen die huisartsen in Nederland adviseren aan coronapatiënten.
"Er was een arts in Limburg die een cocktail met onder meer zink erin propageerde tegen corona", zegt Burgers. "Maar er is geen wetenschappelijk bewijs gevonden dat dat werkt."
Diverse artsen hebben gesuggereerd dat een tekort aan vitamine D tot ernstigere symptomen kan leiden onder coronapatiënten. "Heel veel mensen hebben een vitamine D-tekort, dus een supplement slikken is dan goed in algemene zin. Maar of het ook helpt tegen corona, dat weet ik niet."
Ook de andere deskundigen kenden geen wetenschappelijke studies naar het mogelijke verband tussen vitamine D en covid-19.
Wat adviseren huisartsen aan coronapatiënten?
In ieder geval niet standaard remdesivir en dexamethason. Die middelen zijn alleen bedoeld voor ernstig zieke covid-19-patiënten met een tekort aan zuurstof. "Pijnklachten kunnen met paracetamol worden behandeld", zegt huisarts Burgers. "Voor iets tegen hoest kunnen patiënten zelfzorgmiddelen bij apotheek of drogist krijgen."
Verder is het vooral afhankelijk van bestaande aandoeningen en de gradatie van coronasymptomen welke medicijnen patiënten kunnen nemen, of juist niet. Op de website van het Nederlandse Huisartsen Genootschap staat een speciale pagina met een overzicht van wat patiënten het beste kunnen doen.
