Erdogan waarschuwt na Frans-Griekse militaire oefening op Middellandse Zee
Frankrijk heeft een fregat en twee gevechtsvliegtuigen naar het oosten van de Middellandse Zee gestuurd. Daarmee werd vandaag voor de kust van Kreta een militaire oefening met Griekenland gehouden, tot ongenoegen van Turkije.
Het Franse besluit volgde op een incident van maandag waarbij het Turkse onderzoeksschip Oruc Reis, geflankeerd door fregatten, Griekse wateren binnenvoer om naar gas te speuren. De Grieken juichen de aanwezigheid van de Fransen toe.
Het Turkse schip zette vandaag z'n zoektocht naar gas ten zuiden van Kastellorizo en Rhodos voort. 's Avonds waarschuwde de Turkse president Erdogan dat er een "hoge prijs" betaald zal worden als de Oruc Reis wordt aangevallen. Die woorden staan in scherp contrast met de oproep tot dialoog en onderhandelingen eerder op de dag van Erdogan.
Griekenland en Frankrijk kregen "vandaag hun eerste antwoord", zei Erdogan. Hij legde verder niet uit wat hij daarmee bedoelde. De Fransen en Grieken hebben tot nu toe geen melding gemaakt van Turkse militaire actie tegen hun schepen.
Economische zone
Het Griekse eiland Kastellorizo ligt vlak voor de Turkse kust, maar de zee eromheen is volgens internationaal zeerecht onderdeel van de exclusieve economische zone van Griekenland. Turkije is er verbolgen over dat het geen aanspraak kan maken op het aardgas in dat deel van de Middellandse Zee.
Het land ligt ook in de clinch met Cyprus en Egypte over vindplekken van aardgas. Zo startte Turkije afgelopen zomer met proefboringen bij Cyprus. Egypte en Griekenland sloten een maritiem akkoord om duidelijk vast te leggen waar hun zeegrenzen lopen.
Europese waarden
De Griekse premier Mitsotakis noemde president Macron in reactie op het Franse besluit "een ware vriend van Griekenland en een fervent verdediger van Europese waarden en het internationaal recht". Als reactie op de actie van Turkije stuurde Griekenland zelf ook al oorlogsschepen richting Kastellorizo.
President Erdogan van Turkije had minder lovende woorden. Hij noemde Frankrijk niet expliciet, maar zei: "Griekenland wordt aangezet om de verkeerde stappen te nemen door een land dat niet eens een kust heeft aan de oostkant van de Middellandse Zee." Daar voegde Erdogan aan toe dat "dialoog en onderhandeling het pad naar een oplossing zijn in het oosten van de Middellandse Zee."
NAVO-leden
De oproep tot dialoog deed hij mede naar aanleiding van een telefoongesprek met de Duitse bondskanselier Merkel. Duitsland bemiddelde ook eerder al bij Turks-Griekse spanningen. Turkijecorrespondent Mitra Nazar: "Erdogan vertrouwt eigenlijk alleen nog Merkel van alle EU-leiders. En Duitsland is als huidige voorzitter van de EU ook wel een logische keuze om te bemiddelen."
Complicerende factor in het geheel is dat Frankrijk, Griekenland en Turkije allemaal lid zijn van de NAVO, maar Turkije is geen lid van de Europese Unie. De EU heeft er belang bij de kant van Griekenland te kiezen, want van het aardgas kan de hele EU profiteren, zegt Nazar. De EU-ministers van Buitenlandse Zaken overleggen morgen over het conflict.
