Minister Blok bezorgd over Wit-Rusland, Kamerleden willen 'meer pit'
Het kabinet maakt zich zorgen over het verloop van de verkiezingen in Wit-Rusland en het harde politieoptreden tegen vreedzame demonstranten in de nasleep daarvan. Dat schrijft minister Blok van Buitenlandse Zaken in een brief aan de Kamer. Hij roept de Wit-Russische autoriteiten op om iedereen die tijdens de demonstraties is gearresteerd onmiddellijk vrij te laten.
Coalitiepartijen CDA, D66 en ChristenUnie vroegen de minister gisteren in een Kamerbrief de verkiezingsuitslag niet te erkennen. Daar wordt in de brief van Blok niet op ingegaan. Indieners van de brief reageren op Twitter getergd op Bloks reactie. D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma vraagt om "even wat meer pit" en zegt dat op dit moment "platitudes niet passen".
CDA'er Pieter Omtzigt vindt dat de EU met een "stevige reactie" moet komen, zei hij bij BNR Nieuwsradio. "Ze moeten een besluit nemen: óf we erkennen Loekasjenko óf we erkennen Tichanovskaja." Hij vreest dat een gewelddadige revolutie leidt tot een vluchtelingenstroom richting Europa.
Zondag werden presidentsverkiezingen gehouden in Wit-Rusland, waar zittend president Loekasjenko volgens de officiële uitslag 80 procent van de stemmen haalde. Oppositiekandidaat Tichanovskaja zou slechts 10 procent hebben gehaald. Bij stembureaus waar haar aanhangers de uitslag konden controleren was zij de grote winnaar en ook een alternatieve exitpoll wees haar als winnaar aan. Tichanovskaja heeft protest aangetekend tegen de uitslag en heeft daarna onder onduidelijke omstandigheden het land verlaten.
De afgelopen dagen zijn in hoofdstad Minsk en tientallen andere steden in Wit-Rusland massale protestacties georganiseerd, waar de oproerpolitie hardhandig tegen optrad. Er zijn zeker twee doden gevallen en vele gewonden gemeld, onder wie een NRC-correspondent. Ook vanavond zijn Wit-Russen de straat op gegaan, maar door het platgelegde internet is het onduidelijk hoe de protesten verlopen.
Nog geen sancties
Minister Blok schrijft dat medewerkers van de Nederlandse ambassade in Minsk met een aantal andere landen hebben geprobeerd de verkiezingen waar te nemen. Daarbij werden "verschillende onregelmatigheden" opgetekend, maar van het niet erkennen van de uitslag is geen sprake.
Op dit moment neemt Nederland geen concrete stappen tegen Wit-Rusland. Daarover wil Blok de gezamenlijke EU-reactie afwachten. Eventuele sancties tegen Wit-Russische veiligheidsofficieren worden niet uitgesloten.
EU-buitenlandchef Josep Borrell kwam eerder vandaag met een soortgelijk statement. Hij schreef dat de Europese Unie de ontwikkelingen in Wit-Rusland nauwgezet volgt en waarschuwde dat de relatie tussen het land en de EU kan verslechteren. De Noordelijke en Baltische landen stellen in een eigen verklaring dat de verkiezingen oneerlijk verliepen.
