Belgische turnsters sceptisch over onderzoek bond; Australië wil evaluatie

De verhalen over mishandeling en vernedering van jonge turnsters door trainers en coaches blijven zich opstapelen en hebben in een aantal landen ook al tot actie geleid. In Nederland werd woensdag het topsportprogramma van de Oranje-vrouwenselectie stopgezet.

Ook in Australië en België worden maatregelen genomen. De Australische turnbond maakte donderdag bekend dat het College voor de Rechten van de Mens het gymnastiekprogramma van het land onder de loep gaat nemen. Dit gebeurt na klachten van ten minste twintig turnsters.

Excuses

In België is de nationale bond Gymfed een onderzoek begonnen. De bond lag de afgelopen dagen zwaar onder vuur nadat er verschillende getuigenissen over mentaal misbruik naar buiten waren gekomen. In een open brief drongen donderdag vier voormalige turnsters aan op maatregelen. "Ontkennen dat er een structureel probleem is, kan de Gymfed niet meer", aldus Aagje Vanwalleghem, Gaëlle Mys, Dorien Motten en Laura Waem.

Daarnaast willen de vier ook dat de bond excuses maakt en eisen ze dat ook van het Franse trainersduo Marjorie Heuls en Yves Kieffer. Zij zijn nog altijd actief als coaches van de Belgische topturnster Nina Derwael.

Heuls en Kieffer verklaarden eerder dat "beledigen en intimideren hun stijl niet is". Volgens de turnsters is dat ongeloofwaardig en hechten ze ook weinig waarde aan het onderzoek. "Meteen stellen we ons de vraag waarom gymnasten die voor 2016 stopten, niet worden uitgenodigd voor een gesprek", zo schrijven ze. "Zij trainden immers ook bij de huidige coaches."

Documentaire onthult

De golf aan nieuwe onthullingen wereldwijd is in gang gezet door de documentaire 'Athlete A', die sinds eind juni op streamingsdienst Netflix is te zien. De documentaire gaat over de cultuur van angst en mishandeling binnen de Amerikaanse turnwereld.

Ook Australische turnsters, onder wie voormalige olympiërs, deelden hun verhaal. Ze spraken over een 'giftige cultuur' in de turnsport.

Onder andere Mary-Anne Monckton, winnares van twee zilveren medailles op de Commonwealth Games, schreef op Facebook dat ze door haar coaches gemanipuleerd werd en dat ze gedwongen werd om dingen te doen waar ze fysiek niet klaar voor was of niet toe in staat was. Ook kreeg ze in haar jeugd te maken met trainers die tegen haar schreeuwden.

Inzicht verwerven

De Australische turnbond (Gymnastics Australia) laat nu weten dat het College voor de Rechten van de Mens ermee heeft ingestemd een evaluatie uit te voeren om 'inzicht te verwerven in de cultuur van gymnastiek in Australië en eventuele belemmeringen die er kunnen zijn bij het melden van (misbruik)gedrag'.

"Het College zal onder andere interviews houden met belangrijke belanghebbenden om inzicht te krijgen in de ervaringen van sporters, zowel in het verleden als in het heden", aldus Kitty Chiller van Gymnastics Australia in een verklaring.

"Zulk gedrag is niet acceptabel en de gedeelde ervaringen tonen eens te meer aan dat er meer moet worden gedaan om de cultuur in de turnwereld te veranderen", zegt Chiller, die in 2016 bij de Spelen van Rio chef de mission was van Australië. "Er kan geen enkele tolerantie bestaan voor vormen van misbruik."

Het College zal ook onderzoeken hoe er nu wordt omgegaan met de veiligheid en het welzijn van atleten. Het Australische onderzoek moet in het eerste kwartaal van 2021 worden afgerond.