Premier Micheál Martin van unieke Ierse coalitie beëdigd

Ruim vier maanden na de verkiezingen heeft Ierland een nieuwe regering. De twee grote centrumrechtse partijen Fianna Fáil en Fine Gael vormen samen met de progressieve Green Party een coalitie. Dat betekent dat de winnaar van de verkiezingen, Sinn Fein, in de oppositie blijft.

Bij de verkiezingen begin februari kreeg het links-nationalistische Sinn Fein de meeste stemmen. Sinn Fein was vroeger de politieke tak van de terreurbeweging IRA, maar heeft de banden daarmee verbroken. De overwinning van deze partij was een verrassing: al decennia wordt Ierland geregeerd door ofwel Fianna Fáil ofwel Fine Gael. Het was ook de eerste keer dat geen van de beide centrum-rechtse partijen de meeste stemmen haalde.

Sinn Fein haalde twee keer zoveel stemmen als de verkiezingen daarvoor. Toch werd de partij niet de grootste in het parlement, als gevolg van het ingewikkelde Ierse kiessysteem. Sinn Fein haalde 37 zetels, een minder dan Fianna Fáil, dat er 38 behaalde. Om een regering te vormen zijn 80 zetels nodig.

Uitgesloten

Fianna Fáil en Fine Gael hadden samenwerking met Sinn Fein vooraf uitgesloten. De linkse nationalisten eisten een plek aan de onderhandelingstafel, maar dat liep op niets uit.

Nu zijn Finna Fáil en Fine Gael samen in een regering getreden. Een historische coalitie, want de twee partijen waren bijna een eeuw in "politieke burgeroorlog" met elkaar. Voor het eerst in de geschiedenis van het moderne Ierland besloten ze samen te werken, maar samen hadden ze nog niet genoeg zetels, en daarom sloten ze na lange onderhandelingen een akkoord met de Green Party als derde coalitiepartner.

In ruil voor de steun aan de twee centrum-rechtse partijen hebben de groenen de toezegging gekregen dat het kabinet zich fors zal inzetten voor het klimaat. Nadat driekwart van de leden van de Green Party instemde met de coalitie, was het akkoord definitief. "We hebben een gevoel van verantwoordelijkheid, want we moeten ons land nu uit een hele heftige economische crisis helpen", zei partijleider Eamon Ryan.

Herstel en vernieuwing

Micheál Martin, de partijleider van Fianna Fáil, is vandaag beëdigd als premier. Hij belooft "herstel en vernieuwing" en noemde corona "de snelste recessie die we ooit hebben gezien".

Ook zei de nieuwe premier in zijn eerste speech in het Ierse parlement dat de drie partijen uit drie hele verschillende tradities komen. "We verwachten niet dat we het overal eens over zullen zijn. Maar we zijn het wel eens geworden over democratische principes en een gebalanceerd regeerakkoord."

Over 2,5 jaar wordt Martin afgelost door Fine Gael-leider Leo Varadkar, die de afgelopen jaren al premier was van een minderheidsregering.