Minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat maakt uit een bestaand potje 100 miljoen euro extra vrij voor de bestrijding van droogte. Het totaal dat het Rijk, de waterschappen en de provincies de komende jaren uittrekken voor de droogteaanpak komt daarmee op 800 miljoen euro.
De natuur en de landbouw ondervinden, zeker in Zuid- en Oost-Nederland, mede door het veranderende klimaat steeds meer problemen van de droogte. Het is voor het derde jaar op rij extreem droog. Deskundigen vinden dat de droogteaanpak veel eerder speerpunt had moeten worden van het Nederlandse waterbeleid.
Kampioen water vasthouden
We moeten ons veel beter voorbereiden op droogtes, zoals die in 2018, schrijft Van Nieuwenhuizen in een brief aan de Tweede Kamer. Nederland moet zich aanpassen aan langere perioden van droogte en laag water in de rivieren, maar ook aan de toenemende kans op hevige buien met wateroverlast.
De extra miljoenen gaan daarom naar projecten die als doel hebben water beter vast te houden en verzilting tegen te gaan. "We zijn kampioen water afvoeren maar moeten naar kampioen water vasthouden", zegt de minister tegen Nieuwsuur. De minister roept daarnaast iedereen op om zuiniger om te gaan met water en ze vraagt waterschappen, provincies, gemeenten en boeren om water beter op te slaan.
'Droogte is al decennia een probleem'
De droogte is de laatste jaren erger dan voorheen, maar het is zeker geen nieuw probleem, zeggen deskundigen. Er klinkt dan ook kritiek dat de overheid het probleem nu pas serieus lijkt te nemen. "De problemen in de landbouw door droogte en de droogteschade in de natuur zagen we al in de jaren 70", zegt ecohydroloog Flip Witte.
"Toch lijken we er nu door verrast te worden. Dat is raar, want destijds werd al geconstateerd dat Nederland eigenlijk te goed ontwaterd is. We houden amper water vast, we voeren het allemaal af. Terwijl we echt geen watertekort hebben in de winter."
De droogte is niet alleen een klimaatprobleem. Het is Nederlands beleid om water in de winter snel af te voeren. Maar daardoor is er in de zomer de laatste jaren te weinig water, wat leidt tot verdroging en tekorten.
In de afgelopen decennia verschenen al verschillende rapporten en onderzoeken waarin hiervoor werd gewaarschuwd. In 2000 kwam een speciale commissie, de Commissie Waterbeheer 21e eeuw, tot de conclusie dat het watersysteem in Nederland niet op orde was, en dat geen rekening gehouden werd met de verwachte klimaatveranderingen. Het systeem was te veel gericht op het snel afvoeren van water naar rivieren en zee. "De commissie stelde voor om water beter vast te houden, maar daar is eigenlijk onvoldoende van terechtgekomen", zegt Witte. "Ik hoop dat het nu echt gaat gebeuren."