Tot vorige week hebben verschillende parketten van het Openbaar Ministerie zelfstandig zaken geseponeerd, waarbij ze verwezen naar de coronacrisis. De afgelopen weken zijn er duizenden rechtszaken blijven liggen, omdat de rechtbanken vanwege het coronavirus hun deuren hebben gesloten.
Rinus Otte van het college van procureurs-generaal erkent dat er de afgelopen weken zaken zijn geseponeerd. "Daarbij is een enkele keer verwezen naar corona. Dat zouden we nu niet meer zo doen. Want corona is in principe geen legitieme reden om een zaak overboord te gooien."
Het OM werkt nu aan een landelijk beleid dat voor alle parketten gaat gelden. Er waren al grote achterstanden bij de rechtbanken, met tienduizenden zaken die op de plank liggen. Daar komt de sluiting van de rechtbanken vanwege de coronacrisis nu bovenop. Daarom zoekt het OM naar een oplossing.
'Het kan nu even niet anders'
Volgens Otte zal het nog zeker een paar dagen duren voordat het beleid duidelijk wordt. Maar dat er iets moet gebeuren, staat volgens hem vast. "Het kan nu even niet anders. We moeten de afweging soms wat anders maken. Soms zal dat zijn met een sepot, maar als dat beleid wordt zullen we het doen met optimaal zicht op de belangen van slachtoffers."
Het OM denkt daarbij aan strafzaken waarin een geldboete tot een paar honderd euro of een lage werkstraf zou worden geëist. "In die hele grote voorraad zaken kijken we kritisch welke kleinere zaken, aan het eind van alle beoordelingen, eventueel geen doorgang kunnen vinden."
Mijn cliënt is blij dat zijn zaak niet voorkomt, maar hij krijgt wel een aantekening op zijn strafblad.
Haye Blaauw is een van de advocaten die afgelopen tijd via een brief op de hoogte werd gesteld van het 'corona-sepot', zoals hij dat zelf noemt. "Er staat in dat er nog eens naar de zaak van mijn cliënt is gekeken en dat er is besloten om de vervolging stop te zetten in verband met de coronamaatregelen."
Blaauw legt uit dat het gaat om een "recente hennepzaak" die voor de politierechter zou komen. "De zitting stond oorspronkelijk ergens in april gepland. De zaak gaat nu helemaal niet door. Ik vraag me af of dat zorgvuldig is. Bovendien voelt het nu alsof de zaak niet af is."
Volgens de advocaat is het sepot niet per se voordelig voor zijn cliënt. "Het is een sepot vanwege beleidsredenen, niet omdat er te weinig bewijs is. Mijn cliënt is blij dat zijn zaak niet voorkomt, maar hij krijgt wel een aantekening op zijn strafblad. Terwijl ik denk dat het vrijspraak had kunnen worden."
Straks duizenden mensen teleurgesteld?
Jan Struijs van politievakbond NPB denkt dat het OM niet anders kan dan bij een groot aantal zaken de vervolging te stoppen. "Voor de coronacrisis bleven er al veel zaken liggen, nu is het aantal vertraagde zaken opgelopen tot meer dan 40.000. Het OM werkt hard, maar zal dat nooit kunnen inhalen."
Hij denkt dat het nog een hele opgave wordt voor het OM om te bepalen welke zaken geseponeerd gaan worden. "Als er straks duizenden mensen teleurgesteld moeten worden, dan doet dat wat met de maatschappij. De politie hoort nu al van betrokkenen en slachtoffers dat ze het heel erg vinden dat hun zaak niet kan voorkomen."