In het Italiaanse Bergamo zijn in korte tijd zo veel mensen aan corona overleden, dat het openbare leven er volledig tot stilstand is gekomen. De stad zit potdicht. De arts Ivano Riva definieert de situatie als "dramatisch". "We kunnen helaas zeggen dat we het epicentrum van coronabesmettingen in Lombardije zijn geworden."
Op 24 februari kwamen in Bergamo de eerste coronapatiënten op de intensive care terecht. Het ging om zeven personen. Riva: "Morgenochtend zitten we al op zeventig bedden voor zware corona-gevallen op de intensive care."
Nooit zag Riva, die ic-arts is, zulke grote aantallen zieken op de intensive care in zo'n korte tijd. "De laatste dagen zien we dat de gemiddelde leeftijd van patiënten die op de intensive care belanden gigantisch aan het dalen is. Patiënten zonder gezondheidsproblemen van 30, 40 jaar die moeten worden beademd."
Alsof we in een slechte film over een dodelijk virus dat de wereld overneemt terecht zijn gekomen. Het is heel surrealistisch.
Nederlanders die in Bergamo wonen verbazen zich over de Nederlandse aanpak van de crisis. Ze vinden de maatregelen lang niet draconisch genoeg. "Nederland reageert te traag", zegt Jiska van der Kooij. "Er werd toen wij naar premier Rutte keken zelfs lacherig gedaan. Wij dachten: maak maar grapjes, wij horen hier elke dag gillende ambulances, hier gaan veel mensen dood."
Lonnie Holders hoort elke dag meerdere keren de kerkklokken luiden. "Dan is er weer iemand overleden. Alsof we in een slechte film over een dodelijk virus dat de wereld overneemt terecht zijn gekomen. Het is heel surrealistisch en een heel ernstige situatie."
De straten in Bergamo zijn zo goed als verlaten. Alles is dicht. Priester Adriano Bianchi: "Ons leven is compleet veranderd en de onzekerheid genereert angst." Begrafenissen gebeuren zonder familie. "Dat is nodig om contact te vermijden", zegt hij. "Het stoffelijk overschot wordt nu direct naar de begraafplaats gebracht, wij zegenen het soms vlak ervoor."
Omdat er in korte tijd zo veel mensen door het coronavirus zijn overleden, is er geen plaats voor alle lichamen in de mortuaria. Bianchi stelt zijn kerk beschikbaar voor de kisten. "De overledenen willen we in een eervolle omgeving hebben en niet in een of ander magazijn."
Het is slechts een kwestie van tijd dat de situatie in Nederland vergelijkbaar zal zijn.
Toch is er volgens hem nóg een grote tragedie. "Besmette mensen in het ziekenhuis zijn helemaal alleen. Want als iemand de diagnose covid-19 krijgt, dan mag hij met niemand meer contact hebben, zelfs niet met familie of de kerk. Dat is dramatisch." Hij vraagt gelovig ziekenhuispersoneel om voor mensen die het niet redden te bidden. "En een kruisteken op hun voorhoofd te maken."
De inwoners van Bergamo zitten verplicht thuis. "We zijn volledig geïsoleerd", zegt de Nederlandse Edith de Vries. Alleen voor boodschappen in de buurtsuper mag ze één keer per week naar buiten. "Naar buiten mag je voor werk, voor je gezondheid of voor een boodschap. Maar daarvoor heb je wel een certificaat nodig. Dat wordt heel streng gecontroleerd. Als je niet op straat mag zijn, krijg je een boete." Ze maakt zich nu meer zorgen over familie en vrienden in Nederland, dan over zichzelf.
Draconische maatregelen zijn nodig omdat het virus volgens arts Riva mensen van alle leeftijden aanvalt. "En mensen een zeer ernstige longontsteking bezorgt. Als we zo doorgaan met dit ritme van besmettingen en met het percentage van ernstige gevallen, dan zal het gezondheidssysteem het niet lang meer kunnen opvangen."
Totale lockdown
Riva doet een oproep. "Blijf thuis, vermijd contact. Houdt sociale afstand en volg de hygiëneregels. Dan kunnen we de besmetting verkleinen. Dat is de enige manier om onder de grens van wat het gezondheidsstelsel aankan te blijven. Ik herhaal: elke dag passen we ons aan de infectie aan, maar dat heeft een fysieke grens. Vroeg of laat is er onvoldoende personeel en materieel."
Priester Bianchi denkt ook dat de overheid in Nederland het probleem nog niet genoeg doorheeft. "Het is slechts een kwestie van tijd dat de situatie in Nederland vergelijkbaar zal zijn. Laat ze praten met Italiaanse bestuurders en experts. Na 15 dagen totale lockdown zijn hier pas resultaten geboekt. De kern is met de wijsheid achteraf: hoe eerder je begint, hoe beter het is."
"Wat nu telt, is het leven van mensen. De economie en de handel, daar komen we wel weer bovenop. Daar zullen we wel wat op vinden."