Mexicaanse vrouwen in opstand, 'Hij stak me met een ijspriem, tot vier keer toe'
Mexicaanse vrouwen zijn het zat. Vandaag, op Internationale Vrouwendag, en morgen gaan ze de straat op om te protesteren tegen het toenemende geweld tegen vrouwen. Hun toch al groeiende woede en frustratie werden de afgelopen periode verder aangewakkerd door twee brute femicides ('vrouwenmoorden').
De eerste moord was een maand geleden, op de 25-jarige Ingrid Escamilla. Haar gruwelijk toegetakelde lichaam verscheen op de voorpagina's van enkele Mexicaanse kranten. Haar vriend had haar doodgestoken, gevild en haar organen verwijderd.
Een dag daarna verdween de zevenjarige Fatima. Vier dagen later werd het meisje dood gevonden. Ze was gemarteld en verkracht.
Na de femicides gingen Mexicaanse vrouwen de straat op met foto's van Ingrid zoals ze was voor de moord. De sensatiekranten die haar dood gebruikten om hun verkoop op te schroeven, kregen ervan langs. Maar de vrouwen protesteerden ook tegen de machocultuur, de straffeloosheid en de politici, die in hun ogen veel te weinig doen om het geweld tegen vrouwen te stoppen.
De sensatiekranten maakten Ingrid opnieuw slachtoffer door de foto's van haar verminkte lichaam te publiceren, zei een van de demonstranten:
Vorig jaar werden in Mexico meer dan 34.500 mensen vermoord, een record. De meeste slachtoffers waren mannen, maar ook het aantal femicides nam schrikbarend toe. Elke dag werden gemiddeld tien vrouwen vermoord in het land, vaak in hun eigen huis.
De sudderende frustratie en woede onder Mexicaanse vrouwen over het geweld lijken de laatste tijd een kookpunt te hebben bereikt. In november richtten demonstrerende feministen vernielingen aan.
Ook vandaag nog zie je overal in het centrum van de Mexicaanse hoofdstad feministische graffiti's, paars en roze gespoten standbeelden en andere sporen van de onvrede. Rond hotels en monumenten staan hekken, uit angst dat het grote vrouwenprotest van vandaag uit de hand loopt.
Eigen moordonderzoek
Noemi Salinas Sandoval snapt de woede van Mexicaanse vrouwen goed. Ze spreekt uit ervaring. In augustus vorig jaar werd haar zus Sara Abigail vermoord. "Mijn moeder vond haar. Ze lag op bed met een plastic zak over haar hoofd. Die zak zat niet eens helemaal om haar nek heen, je kon hem zo lostrekken."
Het OM suggereerde dat het zelfmoord zou kunnen zijn. Absurd, zegt Noemi:
Carmen Sánchez werd zelf slachtoffer van het Mexicaanse machogeweld. De eerste keer dat ze haar man durfde te vertellen dat ze wilde scheiden, stak hij haar met een ijspriem, tot vier keer toe. Toen ze vijf jaar later de scheiding doorzette, gooide hij zuur over haar gezicht en lichaam. "Je zult nooit meer met een andere man zijn", zei hij.
Carmen overleefde de aanslag ternauwernood en lag maanden in het ziekenhuis. Toen ze zichzelf voor het eerst in de spiegel zag, moest ze huilen. "Het was een trauma. Mijn gezicht was gewoon gesmolten. Ik wilde zo niet verder leven", vertelt ze.
Ondergedoken
Pas een jaar later ging ze weer naar buiten. Omdat het moest: ze had geen inkomen meer en kreeg geen hulp van de overheid. "In het begin verborg ik mijn gezicht onder doeken en deed ik een grote zonnebril op."
Inmiddels heeft Carmen 57 operaties ondergaan en talloze dermatologische behandelingen. Ze komt strijdbaar over. "Het is niet rechtvaardig dat ik met mijn twee dochters ben ondergedoken omdat mijn ex-man nog altijd vrij rondloopt", zegt ze. Ze geeft de politie en het Openbaar Ministerie de schuld en zet alles op alles om haar ex de gevangenis in te krijgen. "Maar Justitie in Mexico functioneert niet goed, en daarom zoek ik nu gerechtigheid bij het Inter-Amerikaanse Hof voor de Rechten van de Mens."
Dit soort verhalen zijn de norm in Mexico. Dat verklaart de woede-uitbarsting onder Mexicaanse vrouwen. Vandaag gaan ze protesteren, morgen staken ze. "We willen niet langer worden verkracht, geslagen, vermoord", zegt Carmen. "We eisen gewoon gerechtigheid."
