Scholen bezorgd om criminelen die leerlingen ronselen
De helft van de middelbare scholen en mbo's maakt zich zorgen dat leerlingen op hun school worden ingezet door criminelen. Dat blijkt uit een peiling van het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM) onder 277 scholen.
Scholen zien drugshandel en het aanzetten tot diefstal als de grootste risico's. Een op de tien ondervraagde scholen zegt maandelijks of zelfs meerdere keren per maand signalen te krijgen van 'criminele uitbuiting'.
Daar staat tegenover dat ook veel scholen aangeven helemaal niets te merken van jongeren die worden geronseld door criminelen. Het CKM ziet daarin de bevestiging dat meer bewustwording nodig is.
De organisatie zegt geschrokken te zijn van de resultaten. "Als leerlingen gedwongen worden om strafbare feiten te plegen, zijn ze geen crimineel maar slachtoffer", zegt Shamir Ceuleers van het CKM. "We moeten deze jongeren helpen, anders zijn het straks doorgewinterde criminelen."
Gratis blowen
Een middelbare school in het zuiden van Nederland omschrijft hoe leerlingen gratis mee mochten blowen met een groep die rond de school hing. Daarna zette deze groep de leerlingen onder druk om drugs te verkopen op school.
Ook moesten ze medescholieren overhalen te gaan dealen. Als leerlingen niet meewerkten, dreigde de groep hun ouders in te lichten. Bovendien werd fysiek geweld gebruikt.
Al langere tijd zijn er zorgen over jongeren die bijverdienen in de drugshandel. Volgens het CKM zijn scholieren een ideale prooi voor criminelen: "Ze zijn jong, beïnvloedbaar en makkelijk onder druk te zetten."
Opvallend is dat de respondenten zich even vaak zorgen maken over jongens als over meisjes. Ook komen de signalen op middelbare scholen uit zowel de onderbouw als de bovenbouw. Veel scholen hebben het idee dat jongeren op een steeds jongere leeftijd geronseld worden.
Niet altijd gaat het om drugs. Een school vertelt hoe een 13-jarige jongen zijn klasgenoten ertoe aanzette om geld te stelen van hun ouders. Vervolgens dreigde hij hen aan de schandpaal te nagelen als ze niet deden wat hij hun opdroeg. Zo haalde hij uiteindelijk een jongen over om samen met hem een overval te plegen.
Op een andere school deelde een leerling vals geld uit om er spullen van te kopen. In ruil voor deze spullen mochten de medeleerlingen een deel van het wisselgeld houden. De jongen zou deel uitmaken van een groter crimineel netwerk.
Lastig te herkennen
Volgens de peiling zijn de zorgen over dit soort vormen van criminaliteit iets groter in het voortgezet onderwijs dan in het mbo. Tegelijkertijd vragen veel ondervraagde medewerkers zich af of ze wel in staat zijn om criminele uitbuiting te herkennen. Het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum constateerde eerder dat het lastig is om te bepalen of jongeren gedwongen worden tot criminaliteit of daar zelf voor kiezen.
De enquête van het Centrum Kinderhandel Mensenhandel is gedaan onder medewerkers van de scholen, vooral conciërges. De scholen hebben zelf gekozen welke medewerker het meeste zicht heeft op wat er op en rond de school gebeurt.
