Vandaag begint de parlementaire commissie die ongewenste beïnvloeding van moskeeën, islamitische scholen en andere organisaties onderzoekt. De Tweede Kamer wil dat nu eindelijk duidelijk wordt welke landen met grote bedragen de radicale islam in Nederland steunt.
"De Kamer debatteert hier al jaren over, maar er is nog steeds veel onduidelijk. De commissie wil inzicht krijgen in effectieve maatregelen om deze invloed te doorbreken", zegt voorzitter Michel Rog (CDA). De komende tijd hoort de commissie vertegenwoordigers van moskee-organisaties, onderzoekers en terreurdeskundigen.
Geheime lijsten over financiering
De aanleiding van het onderzoek zijnberichten van Nieuwsuur over de financiering van Nederlandse moskeeën. Het ministerie van Buitenlandse Zaken bleek jarenlang in het geheim bij te houden hoeveel geld deze moskeeën aanvroegen en kregen van buitenlandse geldschieters.
Het ministerie kreeg deze lijsten via de ambassades van Saudi-Arabië en Koeweit, maar hield ze geheim en ontkende het bestaan ervan tegenover de Kamer. Nieuwsuur onthulde ruim drie jaar geleden dat de lijsten wel degelijk bestonden. Samen met NRC Handelsblad wist Nieuwsuur de betreffende lijsten vervolgens in handen te krijgen.
Ook deden we onderzoek naar de moskeeën die op de lijsten voorkwamen. De Tweede Kamer reageerde geschokt, omdat uit dit onderzoek bleek dat maar liefst dertig islamitische organisaties geld hadden aangevraagd in de Golfstaten of daadwerkelijk hadden ontvangen uit deze landen.
Het ging om miljoenen euro's uit Saudi-Arabië en Koeweit. Financiering vanuit conservatieve Golfstaten is omstreden, omdat ze hiermee mogelijk hun fundamentalistische variant van de islam, het salafisme, exporteren naar Nederlandse gebedshuizen.
Niet aangeklopt bij Buitenlandse Zaken
Vandaag beginnen dus de verhoren van de enquêtecommissie. Als eerste wordt de directeur van de AIVD gehoord, later volgen terreurdeskundigen, moskeebestuurders en burgemeesters. Opvallend is dat medewerkers van de ambassades van Golfstaten die de geldstromen vaak faciliteren, niet zijn opgeroepen.
Commissievoorzitter Rog wil niet uitleggen waarom juist die buitenlandse bronnen niet onder ede zullen worden gehoord. "Ik ga helaas niet in op de vraag welke mensen we niet hebben opgeroepen. Wat ik wel kan aangeven is dat de commissie vele voorgesprekken heeft gevoerd en op andere wijze over informatie beschikt. Dat is voldoende om onze onderzoeksopdracht uit te kunnen voeren."
Opmerkelijk is bovendien dat de ondervragingscommissie geen informatie heeft opgevraagd bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, terwijl ze wel bij andere ministeries om informatie heeft gevraagd: Sociale Zaken, Financiën en Justitie. Rog wil niet zeggen waarom dit zo is.
Wel laat hij weten dat het de keuze van de commissie zélf was om niet bij Buitenlandse Zaken aan te kloppen. Er was geen sprake van tegenwerking door het ministerie, zegt hij.
AlFitrah voor de rechter
De commissie vroeg wel stukken op bij verschillende moskeeën in Nederland. De Utrechtse stichting alFitrah weigerde om hieraan gehoor te geven. De commissie stapte daarop naar de rechter, die de moskee beval om de stukken alsnog te leveren. Maar tot op heden heeft de commissie de gevraagde informatie niet ontvangen. Op 21 februari, nadat de verhoren zijn afgerond, dient de commissie hoger beroep in in deze zaak.
De (oud)-bestuurders van de alFitrah-moskee in Utrecht, de As-Soennah-moskee in Den Haag en stichting Waqf in Eindhoven zullen onder ede worden gehoord. Eind april komt commissie met het eindverslag.
