Criminelen voor 261 miljoen geplukt, designerspullen vaker geveild

Het Openbaar Ministerie heeft vorig jaar voor 261 miljoen euro aan spullen en kapitaal afgepakt van criminelen. Dat is bijna 90 miljoen euro meer dan in 2018. Sinds een paar jaar is het afpakken van kapitaal van de onderwereld een belangrijk middel om georganiseerde misdaad te hinderen.

Justitie nam onder meer grote geldsommen, auto's, huizen, boten en designerartikelen in beslag. Een groot deel van het dit jaar in beslag genomen kapitaal is afkomstig van de internationale telecomprovider Telia, die vanwege een corruptiezaak voor 183 miljoen euro schikte met het OM. Ook in voorgaande jaren vormden miljoenenschikkingen met bedrijven de hoofdmoot van het totaalbedrag.

Hermès Birkin-tas

Voor het afpakken van dure merkartikelen was tot vorig jaar weinig aandacht. Als er al designeritems in beslag werden genomen, werden ze meestal verbrand. Toch kan ook met die spullen veel geld voor de schatkist worden opgehaald.

"Na een huiszoeking bij een crimineel ontstond het idee om ook die spullen te laten veilen. Agenten namen daar een scooter in beslag, maar zagen een Hermès Birkin-tas over het hoofd", vertelt Daniëlle van Nes van het OM. Die specifieke tas kan, ook tweedehands, nog zeker 10.000 euro opleveren.

Officieren van justitie, vermogenstraceerders en douanemedewerkers krijgen nu een cursus om nepartikelen van echte designeritems te kunnen onderscheiden:

"We pakken deze artikelen niet alleen af, we willen ze ook verkopen. Dan moet je wel weten wat echt is en wat nep", zegt landelijk 'afpakofficier' Janneke de Smet-Dierckx. De bedoeling is dat het OM dit jaar vaker designerartikelen gaat veilen.

Slachtoffers

Lang niet alle opbrengsten van de spullen die bij criminelen werden weggehaald, zijn bij het bedrag van 261 miljoen euro inbegrepen. Zo ging er ook voor honderden miljoenen euro's naar de Belastingdienst en naar slachtoffers van criminelen.

Ook komt een deel van het geld bij justitie in andere landen terecht. Dan gaat het om het zogenoemde asset sharing. "Dat houdt in dat je de opbrengsten deelt met het land dat beslag heeft gelegd bij criminelen", vertelt de afpakofficier.

Daarnaast wordt er ieder jaar voor enkele miljarden aan drugs in beslag genomen. Die kunnen logischerwijs niet verkocht worden, en dus telt de geschatte opbrengst niet mee in het afpakbedrag dat het OM jaarlijks communiceert.

De Smet-Dierckx: "wanneer je kijkt naar wat er aan crimineel vermogen uit de markt is gehaald door er beslag op te leggen, door drugs uit de markt te halen of door het af te pakken voor slachtoffers, kom je op een schatting van 2,5 tot 3 miljard euro. En dat is nog voorzichtig."

Daarom wil justitie vollediger zijn. Komende jaren wordt er gewerkt aan een 'afpakmonitor', waarin meer bedragen worden opgenomen.