Bosbranden: 'Iedereen wijst naar klimaatverandering, behalve de Australische regering'

De van oorsprong Nederlandse brandweerman Jeroen van Veen woont in de Australische staat Victoria. Hij is onderweg naar New South Wales om zijn collega's te helpen bij het bestrijden van de bosbranden daar.

Van Veen patrouilleert met een collega langs een 'frontlinie' van dertig kilometer. Ze wisselen twee andere brandweerlieden af, zodat die rust kunnen krijgen. "Die zitten al drie maanden in een noodtoestand. De branden zijn zo gigantisch dat iedereen uitgeput raakt."

De bosbranden in de staten Victoria en New South Wales hebben tot nu toe aan zes mensen het leven gekost en meer dan 680 huizen verwoest. Ruim 2,5 miljoen hectare is in vlammen opgegaan. Dat is een gebied ter grootte van ruim de helft van Nederland. "We hebben zulke branden nog nooit gezien. Dit zijn veruit de ernstigste branden ooit in Australië."

De Australische onderzoeker Paul Read betwijfelt of het de grootste branden ooit zijn, maar zegt wel dat ze ongekend zijn voor de tijd van het jaar. "De afgelopen 150 jaar waren de heftigste branden telkens begin februari. De branden van nu zijn compleet ongekend voor dit seizoen. De branden die in augustus begonnen, vormen nu megabranden samen met de branden die kortgeleden ontstonden."

Naast schade en doden hebben de branden ook gezorgd voor enorme luchtvervuiling. In Sydney is die inmiddels een gevaar voor de gezondheid. Zo'n lange periode van smog is volgens het ministerie voor Volksgezondheid ongekend.

En er is nog geen eind in zicht. Het duurt nog maanden voor de eerste regen wordt verwacht. Van Veen: "Het oosten van het land is kurkdroog. Alle verwachtingen zijn dat we in januari en februari nog grote branden krijgen."

Grote vervuiler

Voor de brandweerman lijdt het geen twijfel: klimaatverandering is de oorzaak van de recordbranden. "Behalve de regering is iedereen het daar wel over eens. Bij de brandweer twijfelt niemand. De hittegolven zijn nog nooit zo vroeg in het seizoen zo intensief geweest."

Onderzoeker Read wil niet zo ver gaan om klimaatverandering als dé oorzaak aan te wijzen, maar hij is er wel van overtuigd dat die eraan bijdraagt. "Ondertussen ontkent de Australische overheid de rol van klimaatverandering", zegt hij. "In 1969 waren er de eerste aanwijzingen van klimaatverandering, maar de overheid neemt het nog steeds niet serieus."

"Australië is per inwoners een van de grootste vervuilers ter wereld. Toch hebben we nog niks veranderd aan onze economie, de uitstoot en de hoeveelheid steenkool die we exporteren naar het buitenland. Dit is een schande", vindt Read.

Zowel de rechtse regering als de linkse oppositie maken een debat over het klimaatprobleem onmogelijk, zegt hij. "Onze premier Scott Morisson ontkent klimaatverandering. Ondertussen maakt de andere kant het moeilijk om er een fatsoenlijk gesprek over te voeren. We hebben hier te maken met twee hysterische groepen."

Feiten

Read wil dat de overheid veel meer focust op preventie in plaats van bestrijding van de branden. "Naar schatting 50 procent van de branden is bewust aangestoken, vooral door jongeren. Nog eens 35 procent ontstaat door menselijke onachtzaamheid. We moeten het toezicht verbeteren en voorkomen dat kinderen dit soort dingen doen. En we moeten veel meer doen om klimaatverandering te verminderen."

Van Veen en zijn brandweercollega's zijn van plan te gaan protesteren tegen de regering. "Het zijn geen experts in onze regering, maar beroepspolitici. Die houden zich niet bij de feiten. Ze moeten meer doen tegen klimaatverandering en we willen ook meer geld voor de brandweer, meer blusvliegtuigen en helikopters."