NAVO overleeft eigen verjaardagsfeest ondanks verbaal geweld
Zet je het verbale vuurwerk op een rij, dan rest slechts één conclusie: de NAVO is ziek. De wereldleiders Donald Trump en Emmanuel Macron botsten openlijk op de top in Londen waar de NAVO haar 70ste verjaardag vierde. Trump sprak Macron kleinerend toe. Macron op zijn beurt betrapte Trump op leugens.
Op de receptie in Buckingham Palace werd een groep leiders, onder wie Mark Rutte, heimelijk gefilmd terwijl ze stonden te roddelen over Trump.
"Ik kan er niks over zeggen, het was vertrouwelijk", reageerde Rutte na afloop. "Als je uren op een receptie staat, dan roddel je wat." Waarover? Rutte: "Niks bijzonders."
Vooral Justin Trudeau was aan het woord bij dat gefilmde onderonsje:
En dan was er nog het optreden van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan met zijn politieke chantage: pas in ruil voor collectieve steun voor de recente Turkse inval in Noord-Syrië, was Erdogan bereid om de blijvende inzet van de NAVO in Oost-Europa te steunen. En en passant zei hij nog dat "Macron zélf hersendood is", wat de Franse president laatst juist over het militair bondgenootschap zei.
Geen fraai beeld. Maar onverwachts kwam het niet. "Het wordt een top van ego's die zich willen laten horen", had voormalig NAVO-topdiplomaat en defensie-analist Jamie Shea al voorspeld. "Londen' wordt de top van drie macho's: Trump, Macron en Erdogan."
Hij kreeg gelijk, en het ging er hard aan toe. Maar was het daarom een mislukking?
Dat de NAVO conflicten niet uit de weg gaat, toont juist de kracht van de organisatie.
Je kunt het beeld ook kantelen. Met 70 jaar op de teller gaat de NAVO het langst van alle internationale allianties mee. "Discussie is logisch", zegt NAVO-baas Jens Stoltenberg. "De NAVO telt 29 landen, 29 democratieën, 29 visies."
"Zo gaat dat nou eenmaal in een politieke organisatie", zei Rutte vanochtend voor aanvang van de officiële vergadering op de golfclub van Watford, even ten noorden van Londen. "Dat de NAVO conflicten niet uit de weg gaat, toont juist de kracht van de organisatie."
Macrons uitspraak over de hersendode NAVO "zou ik niet hebben gedaan", zei Rutte. Maar er is volgens hem ook veel goed nieuws. Rutte vindt dat Trump gelijk heeft als hij van de Europese bondgenoten vraagt hun uitgaven aan defensie te verhogen. Rutte: "En dat doen we nu ook, we geven al 130 miljard euro meer uit sinds 2016."
De NAVO staat onder druk: hoe komt dat? Bekijk deze video:
Stoltenberg probeerde het volume van het verbale vuurwerk wat te dempen toen de leiders vandaag aanschoven aan de ronde vergadertafel in de golfclub bij Londen. Hij legde een agenda op tafel met de "gezamenlijke uitdagingen" waar de NAVO voor staat: internationaal terrorisme, de aanhoudende zorgen in de Oost-Europese NAVO-landen over mogelijke Russische agressie en de snelle militarisering van China.
Eensgezind zetten de leiders hun handtekening onder een nieuw initiatief: de NAVO wordt nu ook actief in de ruimte die naast land, zee, lucht en cyber is uitgeroepen tot nieuw strategisch domein.
Stoltenberg: ,,We gaan de ruimte niet militariseren, maar we willen onze satellieten, die we nodig hebben voor navigatie en communicatie aan de grond, beschermen."
"De ruimte militariseert", zegt defensie-analist Shea. "Wie heerst in de ruimte, heerst ook over de afloop van conflicten op aarde."
Feestelijk slot?
Toch nog een feestelijk slot, met consensus over de uitbreiding van de NAVO in space?
Niet te vroeg juichen, eerst de afsluitende persconferentie van Donald Trump afwachten, was de stemming. Maar Trump kwam niet meer opdagen.
Erdogans dreigement was van tafel, na vier uur vergaderen. En ondanks de meningsverschillen beloofden alle bondgenoten trouw aan het NAVO-motto: een aanval op één van ons is een aanval op ons allen.
De kou was wat Trump betreft uit de lucht. "Ik vertrek, goeie reis gewenst aan iedereen," twitterde hij.
