Nieuwe geheime documenten laten zien hoe China in zwaar beveiligde gevangeniskampen honderdduizenden Oeigoeren opsluit, straft en hersenspoelt. Eerder waren er al getuigenissen, maar China ontkent en zegt dat het om vrijwillige herscholingskampen gaat. De documenten laten zien dat er wel degelijk een zorgvuldig uitgedacht plan bestaat voor de onderdrukking van de Oeigoeren.
De 20-jarige student Alerk is van Oeigoerse afkomst. Voor hem was het nieuwe bewijs een grote schok, maar het geeft hem vooral hoop. Zijn vader bevindt zich sinds enkele jaren in een van de gevangeniskampen in de westelijke regio Xinjiang. "De Oeigoeren roepen al tientallen jaren dat we het moeilijk hebben, door deze documenten kan dat niet meer ontkend worden."
Alerk woont sinds 12 jaar in Nederland. Zijn vader zag hij voor het laatst in 2009. "Voor zover ik weet zit hij sinds 2016 in een gevangeniskamp. Maar verder weet ik niet wat er met hem is gebeurd, daar hebben we geen informatie over." Volgens de officiële uitleg werd zijn vader opgepakt omdat zijn zus heeft geholpen iemand te laten vluchten naar het buitenland.
"Maar de meeste mensen worden opgepakt om de meest arbitraire redenen. Je loopt een keer een andere route naar huis, dat vinden ze dan verdacht. Of er komen te veel mensen bij je thuis. Het doel is niet om die mensen echt te rehabiliteren, alsof er iets mis met hen is, maar om ze gehoorzaam te maken en de Oeigoerse cultuur te vernietigen."
'Ik wil dat mijn vader veilig is''
Alerk vindt het belangrijk om zich nu uit te spreken over de situatie van zijn vader en de onderdrukking van de Oeigoeren in het algemeen. "Ik heb me te lang stilgehouden, ik had eerder iets moeten zeggen. Dan was er misschien meer druk geweest om hem vrij te krijgen. Want ik wil dat mijn vader veilig is en bij mij is. Het doet me pijn dat dat niet zo is."
Hij is wel bang dat zijn actie mogelijk gevolgen heeft voor zijn vader in het gevangeniskamp. "Als er iets met hem zou gebeuren, dan zou ik mezelf dat niet kunnen vergeven. Maar ik denk wel dat hij zou willen dat ik dit doe. In mijn ogen is het niet moedig om me nu uit te spreken, het is een manier van overleven."
