Ook baggeraars en hoveniers in actie: 'PFAS-norm kwam uit de lucht vallen'
Opnieuw een grote demonstratie in Den Haag volgende week. Eerder deze maand waren het de boeren, dit keer komen de bouw- en infra-ondernemers. Ze protesteren tegen de stikstofregels, die volgens hen overhaast zijn ingevoerd. Maar ook de nieuwe PFAS-norm zorgt voor weerstand.
Die norm raakt bedrijven die zich bezighouden met de handel in grond, zoals grote bouwbedrijven, baggeraars, maar ook hoveniers. Wanneer er een te hoge concentratie van de giftige stoffengroep PFAS in de grond wordt aangetroffen, mag die niet meer worden verplaatst naar een plek waar de grond nog schoon is.
En dat is een uitdaging voor veel bedrijven, want uit onderzoek van het RIVM blijkt dat meer dan 85 procent van de geteste grond boven de norm zit.
Waar kan de grond nog naartoe?
Veel bedrijven zitten daarom in hun maag met de vraag waar ze die grond nog naartoe kunnen brengen. Een van die bedrijven is baggerbedrijf West-Friesland.
Klaas Kiewiet werkt daar. Hij kan nu nog bagger met een te hoge concentratie PFAS naar een depot in Harlingen brengen, maar daar is nog ruimte voor 20.000 kuub slib. "Dat zijn een paar projectjes", zegt Kiewiet. "Projecten lopen van 2000 of 3000 duizend kuub tot 10.000 kuub slib, dus reken maar uit."
Klaas Kiewiet over de gevolgen van de strengere PFAS-norm voor zijn baggerbedrijf :
Dat er weinig plek overblijft voor de bagger heeft mogelijk ook gevolgen voor de waterhuishouding in de gemeente Smallingerland. "Wij doen dit werk om juist de waterdoorstroming in het hele gebied op orde te houden, zodat water afgevoerd kan worden zoals het hoort", zegt Kiewiet. "Maar als alles dicht gaat slibben, dan houdt het op."
Hoe groot de impact van deze verscherpte norm is op de sector, is nog moeilijk te zeggen. Dat wordt door verschillende partijen onderzocht. Edwin Lokkerbol, directeur van de Nederlandse Vereniging van Waterbouwers, schat dat het nu al 800 miljoen euro aan uitgestelde omzet kost. Hij spreekt niet van verliezen, maar van aanbestedingen die nu niet op de markt komen.
Volgens Lokkerbol laten waterschappen en gemeenten ongeveer de helft van het werk liggen, omdat lokale overheden onzeker zijn over wat er gaat gebeuren met bagger waar PFAS in zit. "Daarom duikt iedereen erop", zegt Lokkerbol, en bieden baggeraars onder de prijs zodat ze nu al met verlies werken.
Ook hoveniers hebben ermee te maken
Niet alleen baggeraars hebben met de verscherpte PFAS-norm te maken. Ook hoveniers merken het. Volgens Jeroen Naring, van Don Hoveniers uit het Westland, kost het afvoeren van grond bij een gemiddelde tuin nu duizenden euro's. "Het komt zomaar uit de lucht vallen", zegt hij. "De norm is zo laag, daar ga je met bijna alle grond overheen".
Het is een voorlopige norm. Staatssecretaris Van Veldhoven laat het RIVM verder onderzoek doen om tot een definitieve norm te komen. Ergens volgend jaar is dat onderzoek afgerond.
Lokkerbol hoopt dat er meer geld voor dat onderzoek wordt vrijgemaakt, zodat het RIVM sneller te werk kan gaan. "Dan kan de huidige stilstand sneller worden doorbroken".