Gisteren kregen we veel reacties op ons verhaal over de verhuizing van het goud van de De Nederlandsche Bank. In dit artikel beantwoordt onze economisch duider Mathijs Bouman de drie belangrijkste vragen die lezers hadden.
Waarom moet de goudvoorraad verhuizen?
De Nederlandsche Bank geeft daarvoor een aantal redenen. Het Amsterdamse pand van de bank is verouderd, en moet worden gerenoveerd. Het goud ligt in de weg en kan voor de veiligheid beter ergens anders heen. Daarnaast wil de bank transparanter worden en zich meer openstellen voor bezoekers, maar dat is nu nog onmogelijk door de strenge beveiliging van het goud.
Bovendien, zegt Bouman, gaat ook het bankbiljettenbedrijf verhuizen. "Alle eurobiljetten in Nederland worden ingezameld, gecontroleerd en verdeeld vanuit het DNB-gebouw in het hart van Amsterdam. Dat gaat met waardetransporten en veel marechaussee op motoren die wegen en kruispunten stilleggen. Kortom: erg onhandig voor de stad en DNB".
"Daarom wil men dit verplaatsen naar een nieuw complex, inclusief kluis, dat wordt gebouwd op het defensieterrein New Amsterdam te Zeist. Om dubbele beveiliging te voorkomen is het logisch dan ook het goud te verplaatsen naar de nieuwe kluis."
Hoezo kunnen we het goud verkopen?
"Ik zei in Nieuwsuur: als je het aan mij zou vragen, kunnen we het goud beter verkopen. Dit was puur hypothetisch, want er is geen plan van DNB om al het goud weg te doen."
Kijk hieronder de reportage over het goud en het gesprek met Mathijs Bouman waarin hij de verhuizing toelicht terug.
"Waar het mij om ging was aandacht vestigen op het feit dat de goudvoorraad in het huidige monetaire systeem geen functie heeft. Ons geld wordt niet gedekt door goud, de waarde ervan is niet verbonden aan de goudprijs en je kunt voor je bankbiljet ook geen goud krijgen bij de centrale bank. In het verleden zijn er wel perioden geweest waarin zo'n 'gouden standaard' gold, vaak aangevuld met een zilveren standaard."
"Het is uit die tijd dat het idee stamt dat goud en geld onlosmakelijk verbonden zijn. Een deel van de bevolking heeft het gevoel dat ons geld meer waard is, of een stabielere waarde heeft, als er goud in de kluis van DNB ligt. Daarmee is het een soort self fulfilling profecy geworden: als iedereen denkt dat goud belangrijk is, dan is het ook belangrijk. Maar een feitelijke basis heeft dit gevoel niet."
Waarom dan nog een goudreserve aanhouden?
Op zijn website schrijft DNB: "Een baar goud houdt altijd zijn waarde. Crisis of niet. Dat geeft een veilig gevoel." Maar dat ziet Bouman anders: "De goudprijs fluctueert namelijk enorm. In 1980 koste goud meer dan $22.000 per kilo. Twintig jaar later was dat minder dan $9.000. In 2012 stond de goudprijs op meer dan $50.000, eind 2015 op nog geen $35.000."
DNB schrijft ook op de website: "Als het hele systeem instort, biedt de goudvoorraad een onderpand om opnieuw te beginnen."
Ook daar plaatst econoom Bouman een kanttekening bij. "Dat kan in theorie natuurlijk: het hele financiële systeem stort in. Het huidige geld wordt waardeloos en de wereld keert terug naar de Gouden Standaard. Maar zelfs tijdens de extreem heftige kredietcrisis van 2008/2009 richtte de wereld zich weer op zonder de goudvoorraad aan te spreken. Ons goud is dus een verzekering tegen een denkbeeldige crisis die nog veel ernstiger is dan die van tien jaar geleden. Tegen een flinke verzekeringspremie, want de totale waarde van de goudvoorraad bedraagt bij de huidige goudprijs meer dan 25 miljard euro."
