Al meer dan dertig jaar strijden doven en slechthorenden voor erkenning van hun taal: de Nederlandse Gebarentaal (NGT). Nu komt er zeer waarschijnlijk een doorbraak in deze strijd. ChristenUnie, PvdA en D66 dienen een initiatiefwet in die de erkenning moet regelen.
Voor Eva Westerhoff van dovenorganisatie Dovenschap is dit een heel belangrijke stap. "Je kunt aan mij niet zien dat ik doof ben. Na de erkenning van gebarentaal wordt onze cultuur en identiteit meer zichtbaar voor iedereen." Sarah Muller, docent en ontwikkelaar van NGT, vult aan: "Het heeft te maken met jezelf kunnen uitdrukken in je moedertaal. Dat je alles kan vertellen wat er in je leeft."
Doofheid zorgt voor veel lastige situaties in het dagelijks leven. Nieuwsuur ging op pad met Edith en Gerda om te kijken waar zij tegenaan lopen:
De erkenning van de Nederlandse Gebarentaal is volgens de politieke partijen vooral een eerste stap. PvdA-Kamerlid Attje Kuiken: "Het is nu allemaal te vrijblijvend. We lopen achter op andere landen. Ik kan geen enkele reden verzinnen waarom we dit nu niet op een goede manier zouden regelen."
De partijen willen dat gebarentaal zichtbaarder wordt op televisie en in het straatbeeld. Zo willen ze bijvoorbeeld dat het vragenuur in de Tweede Kamer en de persconferentie van de minister-president voortaan vertaald worden door een gebarentolk. In het buitenland is dat al heel normaal.
Informatie niet toegankelijk
Zo'n 30.000 Nederlanders zijn doof of slechthorend. De meeste doven gebruiken gebarentaal en voor veel van hen is de Nederlandse Gebarentaal hun moedertaal. Communicatie in het Nederlands, bijvoorbeeld het lezen van teksten of ondertiteling bij tv-programma's, is voor hen veel moeilijker.
"Een voorbeeld zijn de verkiezingen. Er is dan veel informatie beschikbaar op papier of via debatten. Maar in NGT is er geen informatie beschikbaar. Hoe moeten we dan onze stem uitbrengen? Deze belangrijke informatie is voor ons niet toegankelijk", zegt Westerhoff van Dovenschap.
Tolken worden geweigerd
Op papier zijn er in Nederland goede voorzieningen voor doven en slechthorenden. Gebarentolken zijn in principe beschikbaar in het onderwijs, op het werk en voor privésituaties. Maar hierover bestaan nogal wat vooroordelen.
"Tolken worden op bepaalde plekken geweigerd. Of ze worden in een donkere hoek gezet, waar we de tolk niet kunnen zien", vertelt Westerhoff. "Dat is vermoeiend en het kost heel veel energie om die strijd aan te gaan. Dus het is belangrijk dat er meer bewustwording komt."
PvdA-Kamerlid Kuiken hoopt dat de erkenning van gebarentaal eraan bijdraagt dat dit soort problemen in de toekomst niet meer spelen. "Gebarentaal wordt dan steeds normaler, omdat iedereen het ziet. En zo kunnen belangrijke stappen worden gezet voor het vervolg."
