570 miljoen brillenglazen en 17.000 winkels: wordt deze opticien te groot?
Een zonnebril bij Sunplanet in Peru, een montuur van Ray-Ban in Noord-Amerika of een bril met Varilux multifocale glazen bij de Pearle in Nederland. Alle drie de brillen kunnen binnenkort afkomstig zijn van hetzelfde bedrijf: de Frans-Italiaanse multinational EssilorLuxottica.
Deze week nam het bedrijf het Nederlandse Grandvision over. In Nederland gaat het dan om de winkels van Pearle en Eye Wish. Daarmee heeft EssilorLuxottica nu wereldwijd 17.000 winkels en is het de grootste optiekketen in Noord- en Zuid-Amerika en Europa. Achter de schermen is het bedrijf nog groter: het is namelijk ook 's werelds grootste producent van brillenglazen en merkmonturen.
"Een magische zet", noemt oud-Pearle-directeur Marcel Norbart de aankoop. Hij vertrok zelf in 2004 bij de Nederlandse opticien die nu dus opgaat in de multinational. "Je hebt nu in een klap de grootste opticienketen ter wereld en je maakt zelf de producten die je verkoopt."
'Visuele ervaring'
Essilor maakt naar eigen zeggen jaarlijks 570 miljoen brillenglazen, dat is 40 procent van de totale productie van brillenglazen. Het bedrijf is hiermee wereldwijd de grootste speler. Luxottica produceert de meeste merkmonturen, zo'n 87 miljoen. De bedrijven fuseerden vorig jaar tot EssilorLuxottica om zo "de visuele ervaring" voor de komende decennia te domineren, zeiden leidinggevenden tegen The Guardian.
Aan de mega-opticien wordt nu dus ook Grandvision toegevoegd. De deal moet wel nog door mededingingsautoriteiten worden goedgekeurd en die zullen erg kritisch zijn, denkt Norbart. "Want wat je krijgt is dat dit bedrijf consumenten kan gaan sturen; zij kunnen bepalen waar de brillenkoper heen moet voor die ene Ray-Ban of het speciale multifocale glas van Essilor."
Zelfstandige opticiens
De deal kan voor de Nederlandse optiekmarkt grote veranderingen betekenen. Nu zijn er nog zo'n 1200 zelfstandige opticiens en hebben de ketens samen ongeveer 1000 winkels. Bij ruim de helft gaat het om winkels van Pearle en Eyewish (die zijn van Grandvision en straks dus van EssilorLuxottica), de anderen zijn van Specsavers en Hans Anders.
Norbart: "Grandvision kocht eerder nooit brillenglazen van EssilorLuxottica, maar deed dit juist bij de concurrenten. De zelfstandige opticiens kochten juist wel hun glazen bij EssilorLuxottica, ze hadden daardoor een uniek product."
Daar zal nu een einde komen, denkt de oud-directeur. "EssilorLuxottica kan nu de glazen en monturen die het produceert exclusief gaan verkopen in de eigen winkels."
De zelfstandigen moeten nu gaan inkopen bij een concurrent die ook winkels heeft in de winkelstraat. Een hele rare situatie.
Dit is een lastig dilemma voor de zelfstandige opticiens, zegt Dick van der Niet. Hij heeft een communicatiebureau waar veel zelfstandige opticiens gebruik van maken. "De zelfstandigen moeten nu gaan inkopen bij een concurrent die ook winkels heeft in de winkelstraat. Een hele rare situatie."
Toch denkt hij dat het alleen een probleem wordt als EssilorLuxottica veel lagere prijzen gaat aanbieden en dus keihard gaat concurreren. De zelfstandige opticiens zullen dan alternatieven moeten verzinnen. "Er zijn eventueel genoeg andere merken en glazen die je kunt verkopen. EssilorLuxottica heeft echt geen monopolie-positie in de brillenwereld", aldus Van der Niet.
Hieronder een overzicht van de optienketens van EssilorLuxottica en Grandvision:
De grote vraag blijft: wat gaan consumenten merken van het grote optiekbedrijf? Wat er precies gaat veranderen door de macht van de mega-opticien zien we pas over één of twee jaar, zolang duurt het afronden van de overname en het onderzoek van de mededingingsautoriteiten.
Een van de mogelijkheden is dat je straks niet meer bij je favoriete zelfstandige opticien terecht kan voor een bepaald merk, daarvoor moet je dan naar een van de ketens.
Marges zijn enorm
Aan de prijzen zal in ieder geval weinig veranderen, denkt Norbart. "De marges in de optiek zijn nu al enorm. Het is nog net geen Facebook, maar vergelijk het met de farmaceutische industrie. Bedenk dat het maken van een montuur voor Luxottica maar zo'n tientje kost, terwijl de verkoopprijzen in de honderden euro's liggen."
Hij noemt het wel mogelijk dat EssilorLuxottica als grote partij nog betere deals met zorgverzekeraars kan maken voor het vergoeden van brillen. Iets wat voor consumenten positief kan uitpakken.