Mysterie rond plotselinge koerswijzigingen bij bitcoin
In 2017 was iedereen wild van de bitcoin. De koers schoot omhoog, met als record ruim 19.000 dollar in december van dat jaar. De afgelopen maanden was er sprake van een forse waardedaling, maar opeens werd de bitcoin weer populair.
Tot een voorlopig hoogtepunt deze week: zo'n 13.000 dollar, blijkt uit gegevens van Coinmarketcap, dat onder meer de bitcoinkoers bijhoudt. Vervolgens viel de koers in ongeveer 24 uur weer flink terug naar 10.700 dollar. Maar waarom de koers zo hard stijgt en daalt, daarover tasten deskundigen in het duister. Want de hype die er in 2017 was, lijkt nu te ontbreken.
"We zijn jaren geleden gestopt met het bedenken waardoor de stijging komt", zegt Jouke Hofman, oprichter van handelsplatform Bitonic. "We weten het gewoon niet. Er is niet één ding dat je kunt aanwijzen."
Ondoorzichtige markt
Dat herkent Dirk Bezemer, hoogleraar economie aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Ik weet dat er verschillende verhalen circuleren. Maar ik kan niet beoordelen of die verhalen kloppen. Daarbij lees ik ook geen overtuigende argumenten. Ik tast in het duister."
Bezemer noemt de bitcoinmarkt ondoorzichtig. "De prijs wordt bepaald door wat men wil betalen. Waardoor dat weer bepaald wordt, blijft onduidelijk. Bij een normaal bedrijf kun je de koers relateren aan de strategie, maar hier kan dat niet. Het is koffiedik kijken." Daarbij wordt er geen toezicht gehouden op de bitcoinmarkt, wat de ondoorzichtigheid versterkt.
Een van de verhalen die rondgaan, is dat de koersstijging te maken zou hebben met de libra, de nieuwe valuta van Facebook. "Mensen zouden dan in hun onnozelheid kunnen denken dat dit ook een cryptovaluta is", zegt Bezemer.
Het is geen cryptocurrency in oorspronkelijke zin omdat niet iedereen transacties kan goedkeuren (dat heet minen bij Bitcoin en valideren bij de libra). Bij "echte" crypto kan iedereen minen. Dat goedkeuren gebeurt door geselecteerde partijen, denk aan MasterCard, Visa en Uber. Facebook wil dat op den duur wel gaan veranderen.
Ook Teunis Brosens, ING-econoom en expert op het gebied van cryptocurrency, kan er niet goed de vinger op leggen. "Ik vind het een moeilijk verhaal dat een nieuwe groep mensen plotseling weer massaal interesse zou hebben in de bitcoin." Hij ziet daar geen bewijs voor. "We zagen in 2017 een grote interesse, onder meer via sociale media. Dat zien we nu niet."
'Maakt achterdochtig'
Verder wijst Brosens op de harde koersdaling van donderdag. "De munt ging toen met 15 procent in anderhalf uur omlaag. Ik heb geen bewijs voor manipulatie, maar het maakt wel achterdochtig."
Vorig jaar schreef The Wall Street Journal een verhaal over de strategie pump and dump, waar handelaren miljoenen mee kunnen verdienen, ten koste van anderen. Dat betekent dat kopers heimelijk afspreken om op een bepaald tijdstip een bepaalde valuta flink in te kopen, daarmee de prijs opstuwen, en vervolgens weer verkopen. Of dat hier ook speelt is onduidelijk.
Crypto is in feite een soort cowboylandschap.
"Er is altijd manipulatie in deze markt", zegt bitcoinanalist Madelon Vos. "Crypto is in feite een soort cowboylandschap." Vos houdt vertrouwen in de bitcoin. "Ik denk dat het record van 2017 gebroken zal worden en de prijs boven de 20.000 dollar uitkomt." Volgens Vos is het wachten totdat de bitcoinmarkt groter is, dan zal de rust vanzelf komen.
De huizenmarkt is vrij stabiel en heeft veel deelnemers, maar laat zich niet beter voorspellen, zegt Bezemer."We begrijpen lang niet altijd waarom prijzen dalen of stijgen. Economen en marktspecialisten die de huizenmarkt fulltime volgen worden elke keer weer verrast."
Koersverschillen kunnen daarnaast worden bepaald door een klein aantal kopers, zegt Brosens. "Als er weinig gehandeld wordt, kunnen een paar transacties de prijs al flink opdrijven. Als iedereen vasthoudt, en er is één koper, kan de prijs heel hard stijgen, zoals dat op alle markten geldt."
