FNV ontevreden over loonstijging van 3,1 procent, eist 5 procent

Bij de cao's die de FNV dit jaar heeft afgesloten stijgen de lonen gemiddeld met 3,1 procent. Dat vindt de vakbond te weinig. De bond eist dat werknemers er 5 procent loon bij krijgen.

"Het gaat moeizaam en langzaam", zegt FNV-coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid Zakaria Boufangacha. "Wij zien dat, ondanks de krapte en economische groei, werkgevers over het algemeen nog steeds niet bereid zijn om werknemers een eerlijk deel van de koek te geven."

In totaal sloot de FNV tot nu toe 105 cao's af. In 10 daarvan, vooral in de industrie, werden volgens de vakbond goede loonstijgingen afgesproken van 4 tot 5 procent. In de schoonmaak gaan de lonen met 3,8 procent omhoog.

Er werden ook 6 cao's afgesloten zonder medewerking van de FNV, dus met andere vakbonden, zoals het CNV. Bij die cao's stegen de lonen gemiddeld met 2,5 procent, een stuk minder dan de 3,1 procent van de FNV-cao's. Onder meer PostNL, de Bijenkorf en Hema kregen een cao zonder medewerking van de FNV.

Meer vaste banen

De vakbond wil niet alleen hogere lonen, maar ook meer vaste banen. In 40 procent van de cao's zijn daarover afspraken gemaakt. Zo krijgen in de metalektro 3000 uitzendkrachten een vaste baan en bij chemiebedrijf Sabic krijgen uitzendkrachten na een jaar een vaste baan.

Toch blijven flexbanen te aantrekkelijk voor bedrijven, vindt de FNV. Vorig jaar daalde het aantal flexcontracten wel, maar daarbij ging het vooral om mensen met een hogere of middelbare opleiding. Onder mensen met een lagere opleiding steeg het aantal flexbanen nog, zegt de vakbond.

Die flexibilisering van de arbeidsmarkt is er mede de oorzaak van dat de lonen minder hard stijgen, zegt hoogleraar Corporate Finance Jaap Koelewijn. Volgens hem is Nederland daarin doorgeschoten en raakt het vooral de lagere inkomens en de middenklasse.

Volgens Koelewijn is daarnaast de macht van de vakbonden in Nederland gebroken, waardoor het lastiger is als werknemer een goed loon te eisen.

"Decennialang geloofden we hier in loonmatiging. Dat leek de oplossing voor elk probleem. Het beeld dat dat goed is, blijft bestaan. Maar het leidt tot enorme onzekerheid en een oppermachtig bedrijfsleven. Het is aan de politiek om maatregelen te nemen en daar iets aan te doen."

Rutte

Premier en VVD-leider Rutte riep zaterdag grote bedrijven op om de lonen flink te verhogen. Als ze dat niet doen, gaan lastenverlichtingen voor het bedrijfsleven niet door, dreigde de premier. "De cao's gaan onvoldoende omhoog en dat vind ik niet acceptabel", zei hij toen.

Volgens de FNV kan de regering zelf ook dingen doen voor een eerlijker arbeidsmarkt. "Hij kan de onvrede bij jongeren en laagbetaalden wegnemen door de flexbanen verder aan banden te leggen, het minimumloon te verhogen en door goede loonsverhogingen voor mensen uit zorg, onderwijs en gemeenten, bijvoorbeeld."

NOS op 3 maakte eerder deze video over hoe het komt dat de inkomens al decennia weinig stijgen: