Aantal verkeersdoden stijgt fors, vooral in Noord-Brabant
Het aantal verkeersdoden in Nederland is vorig jaar gestegen met bijna 11 procent. In 2018 kwamen 678 mensen om in het verkeer, dat zijn 65 doden meer dan in 2017. Dat jaar daalde het aantal verkeersdoden nog ten opzichte van 2016, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Kwamen er in 2017 voor het eerst meer fietsers om dan automobilisten, afgelopen jaar lag het aantal mensen dat omkwam in de auto weer net iets hoger dan het aantal fietsers: 233 automobilisten en 228 fietsers.
Opvallend is vooral de toename van het aantal verkeersdoden in de provincie Noord-Brabant, de provincie met het uitgebreidste wegennetwerk van Nederland. Dat aantal steeg met meer dan 50 procent, van 98 verkeersdoden in 2017 naar 150 afgelopen jaar. Flevoland is met 10 dodelijke verkeersongelukken de veiligste provincie van Nederland.
Een verklaring voor de forse toename in Noord-Brabant is er nog niet, zegt Peter van der Knaap van het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV). "We weten alleen dat het aantal slachtoffers met dodelijk letsel in 2017 relatief laag lag in de provincie. Een lichte stijging was dus wel te verwachten, maar een stijging als deze niet." Volgens Van der Knaap is meer onderzoek nodig voor een verklaring.
De provincie Noord-Brabant weet ook niet hoe het komt. "Het is heel frustrerend, maar een verklaring hebben we niet", zegt een woordvoerder van gedeputeerde Van der Maat. "Het is wel zo dat we een provincie zijn met heel veel wegen. En Brabanders zijn echte autorijders."
Positieve trend
Tot 2014 was de trend van het aantal dodelijke verkeersslachtoffers dalend. Elk jaar vielen er minder verkeersdoden. Afgelopen jaren bleef dat getal steken rond de 600 verkeersdoden per jaar, en vorig jaar was er sprake van een stijging naar 678 verkeersdoden.
De meeste mensen kwamen om het leven terwijl ze in de auto of op de fiets zitten. Opvallend is ook de toename van het aantal verkeersslachtoffers onder mensen in een scootmobiel. In 2017 waren er nog 25 dodelijke verkeersincidenten met een scootmobiel, vorig jaar groeide dat naar 44 incidenten.
Volgens Van der Knaap van het SWOV zijn mensen met een scootmobiel kwetsbaar in het verkeer. "Sommige scootmobielen hebben problemen met de stabiliteit en de bediening van de rem, dat maakt de bestuurders een kwetsbare doelgroep." Ook het feit dat de inzittenden van een scootmobiel de weg vaak moeten delen met fietsers en/of gemotoriseerd verkeer, leidt volgens Van der Knaap tot een grotere kans op dodelijk letsel.
De meeste verkeersdoden zijn 50-plussers. Vooral als ze op de fiets zitten, vormen senioren een risicogroep, blijkt uit de cijfers. Het grootste deel van de ouderen die in het verkeer om het leven kwamen zaten op de (elektrische) fiets. Jong volwassenen lopen meer risico in de auto.
De cijfers betekenen niet alleen slecht nieuws voor de verkeersveiligheid, maar ook voor het kabinet. Afgelopen december presenteerde minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur nog een ambitieus plan om het aantal verkeersdoden in 2050 naar nul te krijgen. Met deze toename wordt het nog lastiger dat doel te halen.
"We wisten van tevoren dat dat nooit haalbaar is, maar het moet wel je streven zijn", zegt Van Nieuwenhuizen in reactie op de CBS-cijfers. "Het voelt gewoon niet goed om naar een bepaald aantal doden te willen streven. Dat wil niemand, vandaar die ambitie."
Ze denkt dat de toename ook te wijten is aan de vergrijzende bevolking. "Als een ouder iemand een ongeluk krijgt, is het ook sneller ernstig." Ze is met gemeenten de risico's in kaart aan het brengen om vervolgens "de effectiefste maatregelen te kunnen nemen".
Finland
"Wil het kabinet die ambitie van nul verkeersdoden in 2050 halen, dan moet het aantal dodelijke verkeersslachtoffers eigenlijk elk jaar met 11 procent dalen", zegt Peter van der Knaap van het SWOV. "Dit jaar stijgt het aantal dodelijke slachtoffers juist met 11 procent, dat is precies de verkeerde trend."
Volgens Van der Knaap is er meer kennis nodig om het cijfer naar beneden te krijgen. Hij zou het een goed idee vinden als er na elk dodelijk ongeval een uitgebreid onderzoek wordt gedaan naar de oorzaak. "In Finland doen ze dat al, daardoor weten ze veel beter wat de oorzaak kan zijn. Daarmee krijg je het getal waarschijnlijk wel naar beneden."
