Sudanese Nederlanders juichend over aanhoudend protest tegen Bashir
"Het einde voor Bashir is absoluut dichtbij." Ahmed Abushaam klinkt erg opgetogen aan de telefoon. De Sudanese Nederlander volgt de ontwikkelingen in zijn geboorteland op de voet. "Het is gewoon afgelopen op het moment dat zo veel mensen de straat opgaan."
In de hoofdstad Khartoem betoogden gisteren tienduizenden mensen tegen het autocratische bewind van Omar al-Bashir en de deplorabele staat van de economie. Volgens de organisatoren was het een van de grootste demonstraties van de afgelopen vier maanden.
Tahrirplein in Khartoem
De vakbonden hadden opgeroepen om te demonstreren omdat het gisteren 34 jaar geleden was dat een van de voorgangers van Bashir werd afgezet. "Dat gebeurde met hulp van het leger", vertelt correspondent Bram Vermeulen. "Dus gingen de demonstranten naar het hoofdkwartier van het leger om opnieuw om hulp te vragen."
Ze hebben daar de hele nacht gebivakkeerd, zegt Abushaam. "De vakbonden hebben gezegd dat ze pas weggaan als Bashir vertrekt. De mensen die daar zijn, maken al de vergelijking met het Tahrirplein." Dat centrale plein in Caïro was in 2011 het middelpunt van betogingen tegen de Egyptische dictator Mubarak. Het groeide zo uit tot een van de bekendste symbolen van de Arabische Lente.
Ook vanmorgen gingen weer duizenden Sudanezen de straat op in Khartoem. "We zitten er middenin. Ik denk dat dit het einde is van Bashir en zijn partij", zegt Amna Nagi. Ze is coördinator van het Sudanese comité in Nederland, dat onder meer een maandelijkse demonstratie organiseert bij het Internationaal Strafhof in Den Haag. Bashir is daar aangeklaagd vanwege volkerenmoord, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden in Darfur.
"We zien het nu echt gebeuren", zegt Nagi. "Mensen zijn bereid om door te zetten en hebben afgesproken om niet naar huis te gaan. Ze zijn vastberaden om niet meer terug te gaan naar het verleden. Dat is precies wat we wilden, een heel positieve ontwikkeling."
Nagi heeft via via gehoord dat er vanuit allerlei steden in Sudan mensen op weg zijn naar de hoofdstad. "Ik hoop dat dat snel resultaat oplevert." Ook Abushaam hoort vrolijkmakende geruchten, zoals over gerommel in het leger. "De opperbevelhebber zou nog achter Bashir staan, maar er zijn ook beelden waarop een hoge militair meedoet met de betogers en letterlijk op de schouders wordt gehesen. Niemand weet waartoe dit leidt."
Mensen lijden onder honger, scholen en ziekenhuizen zijn dichtgegaan.
Dat er verandering moet komen in het land, is voor beide Sudanese Nederlanders klip en klaar. Generaal Omar al-Bashir is een van de langstzittende Afrikaanse presidenten. Hij kwam in 1989 aan de macht na een coup en regeert Sudan sindsdien met harde hand.
"Mensen lijden onder honger, scholen en ziekenhuizen zijn dichtgegaan. Bashir doet geen goed voor het land", zegt Nagi. Abushaam: "Het land zit in een diepe financiële en economische crisis. Iedere dag wordt het erger."
Daarin zit volgens hem ook het succes van de demonstraties. "In het begin waren de mensen een beetje bang wat ze zou overkomen. Inmiddels is het zelfvertrouwen toegenomen. Dus staan ze nu met veel meer mensen te demonstreren."
Algerije is stimulans
Wat ook meespeelt, is wat er de afgelopen weken in Algerije is gebeurd. "Dat is ook weer niet zo heel ver van Sudan vandaan", zegt Bram Vermeulen. "President Bouteflika, ook al heel lang aan de macht, moest daar na massaprotesten aftreden. Dat geeft de burger moed." Dat beaamt Abushaam. "'Als het in Algerije is gelukt, gaan we dat hier ook regelen', hebben ze vast gedacht."
Maar daarbij vragen ze dus wel de hulp van de militairen. Vermeulen: "De demonstranten willen echt dat Bashir aftreedt en alles hangt af van wat het leger met die oproep gaat doen."
