Ruim 10.000 meldingen van geweld tegen politie, 'neemt over hele linie toe'

Het aantal gevallen van verbaal en fysiek geweld tegen politieagenten is vorig jaar met ruim 10 procent toegenomen, blijkt uit cijfers die de politie heeft gepubliceerd. In 2018 telde de politie 10.593 meldingen van geweld tegen agenten, variërend van scheldpartijen en bedreigingen tot mishandelingen en het inrijden op politiemensen. Een jaar eerder waren dat 9598 meldingen. Vergelijken met eerdere jaren is lastig, omdat de politie meldingen van agenten toen nog niet centraal registreerde.

"We zien dat het geweld over de hele linie is toegenomen", zegt Ruud Verkuijlen, bij de politie verantwoordelijk voor de aanpak van geweld tegen hulpverleners. "Het ontzag voor het gezag neemt af. Tegelijkertijd wordt daar een gekke gedraging aan toegevoegd, namelijk agressie."

Agent Roel van Extel kreeg er afgelopen december ook mee te maken, toen een agressieve vrouw werd binnengebracht. Zij beet hem in zijn duim:

Opvallend genoeg meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek vorig jaar nog dat burgers veel vertrouwen hebben in de Nederlandse politie. "Dat staat in schril contrast met deze cijfers", constateert Verkuijlen.

Onder invloed

Het meeste geweld vindt plaats rond arrestaties en op uitgaansavonden. Verdachten zijn dan vaak onder invloed. Maar ook bijvoorbeeld in het verkeer krijgt de politie te maken met agressie. "De dader kan ook iemand zijn die aan de kant wordt gezet voor appen achter het stuur en dan zomaar een klap uitdeelt."

Omdat ze moeten afgaan op opstootjes of huiselijk geweld, lopen agenten altijd meer risico te maken te krijgen met agressie. Ook het feit dat de politie soms zelf geweld moet gebruiken, kan een tegenreactie oproepen. "Politiemensen zijn ook niet van suiker, maar deze hoeveelheid geweld hoort er echt niet bij."

De politie steunt het voorstel van minister Dekker voor Rechtsbescherming om bij geweld tegen hulpverleners standaard een gevangenisstraf op te leggen. Nu vinden veel agenten de opgelegde straffen te laag, zegt Verkuijlen.

Het gevolg is dat politiemensen lang niet altijd de moeite nemen om geweld te melden, bleek onlangs. De politie zegt er bij haar medewerkers op aan te dringen altijd aangifte te doen van fysiek geweld en de ernstiger vormen van belediging.

Dubbele eis

Op dit moment vraagt het Openbaar Ministerie al een twee keer zo hoge strafeis bij geweld tegen mensen met een publieke functie. Het is aan de rechter of die verhoging ook daadwerkelijk wordt opgelegd. Volgens onderzoek uit 2012 is dat meestal het geval.

"Kennelijk schrikt die verhoging toch niet genoeg af", zegt Verkuijlen. "Van een gevangenisstraf gaat een duidelijk signaal uit. Hopelijk heeft dat wel een afschrikwekkende werking."