Patrick Noordoven komt in 1980 als baby'tje uit Brazilië. Zijn ouders doen voorkomen dat hij hun eigen kind is, maar eigenlijk hebben ze hem illegaal geadopteerd. Ze doen met behulp van Nederlandse diplomaten en tussenpersonen in Brazilië aangifte van zijn geboorte.
Met de Braziliaanse papieren wordt hij vervolgens bij de Nederlandse burgerlijke stand aangegeven. Als Noordoven in 2001 op zoek gaat naar zijn biologische ouders, geven zijn adoptieouders toe dat hij illegaal geadopteerd is. Hij spant vervolgens een rechtszaak tegen ze aan.
Omdat de adoptieouders Noordoven niet alle informatie over de adoptie hebben verstrekt, moeten ze hem een schadevergoeding van 13.000 euro betalen. Dat beslist het Haagse gerechtshof begin deze maand.
Doofpot?
Noordoven is er uiteindelijk achter gekomen wie zijn biologische moeder was, maar ze toen was inmiddels al overleden. Wel heeft hij nu contact met zijn twee zussen.
"De laatste acht jaar heb ik beetje bij beetje informatie boven water gekregen, waardoor ik nu dit gesprek voer", zegt Noordoven in een live verbinding vanuit Brazilië, waar hij een masteropleiding rechten volgt.
De Nederlandse Staat blijkt al sinds 1972 op de hoogte van de illegale adoptiepraktijken, zegt zijn advocaat Lisa-Marie Komp op basis van informatie die ze via een Wob-verzoek boven water heeft gekregen. Is er sprake van een doofpot? "Daar lijkt het wel op", aldus de advocate.
Een oogje dichtgeknepen
Een onafhankelijke commissie gaat de gang van zaken rond de adopties en de rol van de overheid daarbij onderzoeken. Duidelijk moet worden of Nederlandse ambtenaren actief hebben meegewerkt of dat ze alleen een oogje hebben dichtgeknepen. En als ze betrokken waren, of dat structureel of incidenteel was.
Het verbaast Noordoven dat het onderzoek nu pas op gang komt. Volgens hem waren Nederlandse autoriteiten al heel lang op de hoogte. "Het was heel opmerkelijk voor mij, heel bizar, om steeds weer te merken dat mensen die betrokken waren bij de illegale adoptie veel meer wisten van de zaak dan ikzelf. Maar door achiefonderzoek en persoonlijke interviews met betrokkenen ben ik er beetje bij beetje achtergekomen dat er een grote verantwoordelijkheid was van de Nederlandse Staat. Niet alleen toezichthoudend, maar ook dat ze betrokken waren bij deze illegale adopties. Daarvoor heb ik ze dan ook aansprakelijk gesteld."
Het nieuwe onderzoek richt zich in eerste instantie op adopties uit Brazilië tussen 1967 en 1998. Maar ook adopties uit landen als Colombia, Indonesië, Sri Lanka en Bangladesh worden bekeken. Ook daarbij zijn aanwijzingen over misstanden. Nieuwsuur besteedde eerder aandacht aan de adopties uit Bangladesh waarbij veel is misgegaan.
De verwachting is dat de commissie komend voorjaar aan het werk gaat en zeker een jaar nodig heeft.