Middenberm-eik op A58 is Boom van het Jaar, maar kap dreigt

• Sjors Beukeboom

  redacteur Online

Duizenden automobilisten rijden er dagelijks langs: de 'troeteleik' in de middenberm van de A58 bij Ulvenhout. De eik is nu verkozen tot Boom van het Jaar, een verkiezing voor de Nederlandse boom met het mooiste verhaal.

Maar Rijkswaterstaat wil het liefst af van de bijzondere eik. De boom staat al twee jaar op de 'dodenlijst', want hij staat de plannen voor de verbreding van de A58 in de weg. "In 2021 wordt hij gekapt", zegt Eric van Beerendonk van Rijkswaterstaat.

De boom is een overblijfsel van een oprijlaan vol eiken van het landgoed Anneville. Bij de aanleg van de A58 sneuvelden de meeste bomen, maar juist deze eik mocht blijven omdat hij precies in de middenberm van de nieuwe weg terecht zou komen.

Binnenkort wordt de A58 verbreed. Rijkswaterstaat wil de snelweg tussen Tilburg en Breda van twee keer twee naar twee keer drie rijbanen verbreden. En dan is er geen plaats meer voor de beroemde eik in de middenberm.

Dat stuitte twee jaar geleden al op protest. Verslaggever Peer Ulijn maakte toen deze reportage:

Begin volgend jaar maakt Rijkswaterstaat het zogeheten ontwerptracébesluit bekend. Daarin zijn de voorkeursplannen (waarin de boom gekapt wordt), verder uitgewerkt. Bewoners hebben dan nog zes weken om op het ontwerp te reageren. Daarna wordt een definitief besluit genomen.

De uitslag van de Boom van het Jaar-verkiezing verandert volgens Van Beerendonk het standpunt van Rijkswaterstaat niet. "Het is een mooie eer voor een fraaie boom, maar de enige optie is kappen." Hij wijst op onderzoek dat de organisatie in aanloop naar de verbredingsplannen liet uitvoeren. "Wij gaan geen 3,5 miljoen euro belastinggeld uitgeven aan het aanpassen van het nabijgelegen viaduct, waardoor de boom kan blijven."

Toch houdt Rijkswaterstaat de deur op een kier. "Als er particulieren opstaan met een crowdfundingactie, waardoor er 3,5 miljoen euro aan particulier geld opgehaald wordt, dan willen wij de plannen heroverwegen."

Minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur zegt in een reactie tegen de NOS dat de afgelopen jaren door alle betrokken partijen is gezocht naar een goede, betaalbare oplossing om de boom te sparen, maar dat die niet is gevonden. Ze wil met de betrokken partijen in overleg blijven om te kijken of er alsnog een oplossing kan worden gevonden.

Boom van het jaar

Noord-Brabanders die de boom een warm hart toedragen, meldden de Anneville-eik eerst voor de provinciale boomverkiezingen aan. Die won de boom, die ook al eens bezoek kreeg van een bomendokter, glansrijk.

In de eerste editie van Nederlands Boom van het Jaar versloeg de ongeveer 160 jaar oude boom ook de genomineerden van de elf andere provincies. Ruim 11.000 mensen brachten hun stem uit.

Organisator Maaike Brasz van SBNL Natuurfonds heeft inmiddels een brief gestuurd naar de minister in een poging de eik te behoeden voor de kap. "De troeteleik is een ijkpunt voor veel reizigers op weg naar Antwerpen. Dat het verzet tegen de kap van de boom groot is, blijkt uit de uitslag van de verkiezingen. De eik heeft een emotioneel verhaal en maakt daarmee ook goed kans op de Europese titel."

In maart dingt de middenberm-eik mee naar de titel Europese Boom van het Jaar 2019.