Journalist Jamal Khashoggi wordt al een week vermist, maar de Amerikaanse president heeft nog geen aanstalten gemaakt om sancties tegen Saudi-Arabië in te stellen. Brian Klaas, net als Khashoggi columnist voor de Washington Post, vindt het laf en zwak. "Het laat ook zien dat er belangenverstrengeling speelt als het gaat om Donald Trump en Saudi-Arabië."
Khashoggi, een fel criticus van het Saudische bewind, verdween vorige week spoorloos nadat hij het Saudische consulaat in Istanbul was binnengegaan. De Saudische autoriteiten houden vol dat de journalist het consulaat weer gezond heeft verlaten, maar volgens Turkije is hij vermoord door een 'doodseskader'.
"Het gaat om een journalist die werkte voor grote Amerikaanse krant en in de VS woonde. Daarom heeft de Amerikaanse regering de verantwoordelijkheid om hard op te treden", zegt Klaas. "Maar Trump doet dat niet, omdat hij graag dictators paait, de pers haat en er financiële belangenverstrengelingen zijn."
Volgens Klaas zijn er nauwe banden tussen Trump en de Saudi"s. "Eind 2016 zijn er bedrijven van Trump geregistreerd in Saudi-Arabië en hij wilde daar ook een hotel bouwen. En drie dagen na zijn inauguratie kreeg hij 270.000 dollar betaald door lobbyisten die zijn gelinkt aan Saudi-Arabië en in een van zijn hotels sliepen."
Trump knijpt een oogje dicht
Bob Corker, de voorzitter van de buitenlandcommissie van de Amerikaanse Senaat, waarschuwde wel voor sancties als Khashoggi inderdaad vermoord blijkt. Hij zei ook dat het Congres in dat geval niet akkoord zal gaan met het leveren van wapens aan Saudi-Arabië. Maar Trump liet direct weten daar geen voorstander van te zijn.
Volgens de president snijdt de VS zichzelf dan in de vingers. Saudi-Arabië was de het eerste land dat Trump als president bezocht. Hij tekende een overeenkomst waarbij Saudi-Arabië de komende tien jaar voor 460 miljard dollar aan wapens koopt bij de Amerikaanse defensie-industrie.
Klaas: "Trump zei zelf: als ze Amerikaanse wapens kopen, knijp ik een oogje dicht en zijn er geen diplomatieke gevolgen. Ik hoop dat verantwoordelijke mensen in de Republikeinse partij zullen zeggen dat ze niet kunnen toestaan dat een inwoner van Amerika in koelen bloede wordt vermoord. En dat er politieke gevolgen zijn voor Trump."
De Saudi's zijn strategisch belangrijk, maar ze mogen niet zomaar journalisten vermoorden.
Meer wereldleiders reageren voorzichtig. Dat Saudi-Arabië al lange tijd een strategische bondgenoot is van het Westen, speelt daarbij volgens Klaas een rol. "Een intelligente benadering is in dit geval wenselijk. De Saudi's zijn strategisch belangrijk, maar ze mogen niet zomaar journalisten vermoorden. Daarom hoop ik dat andere leiders laten blijken dat deze daad gevolgen zal hebben."
Hij denk dat de Saudi's van te voren hebben "berekend" dat hun daad zonder serieuze gevolgen zou blijven. "Wat het Witte Huis betreft hebben ze tot nu toe gelijk. Maar ze hebben er niet op gerekend dat de belangstelling die deze zaak terecht krijgt, economische gevolgen kan hebben."
Westerse bedrijven en zakenmensen hebben al afstand genomen van Saudi-Arabië vanwege de affaire-Khashoggi. "En dat terwijl het graag wordt gezien als een Arabisch land dat zaken doet met het Westen. Bij reputatiebeschadiging zullen CEO's wel twee keer nadenken voor ze in Saudi-Arabië investeren of zich met het regime inlaten."
Columns vertaald naar het Arabisch
Jamal Khashoggi is een invloedrijke criticus van Saudische kroonprins Mohammad bin Salman. Vorig jaar verhuisde hij naar de Verenigde Staten, omdat hij bang was dat hij in zijn vaderland zou worden gearresteerd vanwege kritiek op het Saudische optreden in Jemen.
Volgens Klaas vormde Khashoggi een bedreiging omdat hij bij het establishment hoorde. "Als ik over Saudi-Arabië schrijf, dan doe ik dat als Amerikaan. Khashoggi schreef als insider. En dat was bedreigend. Ook omdat zijn columns vertaald worden naar het Arabisch."
Hij vervolgt: "Dus toen Trump afgaf op het 'fake news' van de Washington Post en de Saudi's aan zijn financiële belangen dachten, en aan zijn lof, dachten ze dat ze ermee weg konden komen. Ik hoop dat dat op de lange termijn een misrekening blijkt."
