Hoe groot is het getroffen gebied in Indonesië?

• Jikke Westerink

  redacteur Online

Er komen maar mondjesmaat informatie, foto's en bewegend beeld binnen van het getroffen gebied op het eiland Sulawesi in Indonesië. Het aantal doden van de aardbeving en de daaropvolgende tsunami staat nu op meer dan 800, maar de verwachting is dat het aantal nog flink kan oplopen. Dat komt onder meer doordat het onduidelijk is welke gebieden getroffen zijn.

Vooral uit de stad Palu komen nu berichten. "Maar als we kijken naar de seismologische metingen, dan denk ik dat het gebied ten noorden van het epicentrum zwaarder getroffen is", zegt seismoloog Rob Govers van de Universiteit Utrecht.

"De aardbeving vond in een veel groter gebied plaats", legt Govers uit aan de hand van bovenstaand kaartje. Op de plek van de kleine kringen is het epicentrum van de beving: de plek waar de aardbeving in de aarde plaatsvond.

Govers legt uit dat het epicentrum eigenlijk onbelangrijk is, als we de omvang van de schade in kaart willen brengen. "De rode lijn is veel belangrijker. Die lijn is de breuk in de aarde waar de trillingen opgewerkt worden. Hoe dichter je bij de breuk zit, hoe meer je de trillingen voelde."

De rode lijn is zo'n 150 kilometer lang. "Helemaal aan het einde van de lijn ligt Palu, op de rand van het getroffen gebied. Maar 150 kilometer van Palu voelde men de aarde ook nog trillen."

Govers verwacht dat de trillingen dus veel sterker zijn gevoeld ten noorden van Palu. "Palu is niet het zwaarst getroffen gebied. Daarmee zie je aankomen dat er nog heleboel aardbevingsellende in het verschiet ligt op plaatsen waarvan we nu niet veel weten."

Maar hoe groot de schade in het gebied ten noorden van Palu is, is nog onbekend. Het gebied is dunbevolkt. Hulpverleners kunnen Palu nagenoeg niet bereiken, en over het gebied in het noorden is vooralsnog nog minder bekend.

Hoe ver zijn de golven Palu binnen gegaan?

Palu is niet alleen getroffen door trillingen op het land, veel schade komt door de tsunami die later aan land kwam.

De reikwijdte van de tsunami is momenteel nog onbekend. "Ik hou het voor mogelijk dat tsunami alleen in de baai is geweest. Als de onderzeese landverschuiving aan de monding van de baai van Palu heeft plaatsgevonden, dan is de schade mogelijk beperkt gebleven tot de baai."

Waarschijnlijk konden de golven in de baai geen kant op en daardoor zijn ze metershoog aan land gekomen.

Ondanks het grote aantal slachtoffers dat nu is gemeld, verwacht Govers niet dat de hele stad Palu is getroffen door de tsunami. "Het gebied is heel bergachtig. Bij een vlak landschap kunnen golven wel 5 tot 10 kilometer landinwaarts gaan. Het zou me verbazen als het water in Palu verder dan een paar honderd meter is gekomen, want het is een bergachtig gebied."

Dronebeelden laten zien hoe groot de verwoesting in Palu is: