Manifest: alle 17 miljoen Nederlanders moeten oog hebben voor verwarde mensen

Het opvangen van kwetsbare of zelfs verwarde mensen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle Nederlanders. Dat staat in het vandaag gepubliceerde manifest 'Oog voor elkaar' dat is ondertekend door een trits aan kopstukken uit de geestelijke gezondheidszorg, politici en bekende Nederlanders. De oproep is afkomstig van het Schakelteam Personen met Verward gedrag.

De politie rukte de afgelopen jaren steeds vaker uit voor instabiele mensen die hun omgeving opschrikken met riskant gedrag. In 2017 kreeg de politie meer dan 83.500 meldingen hierover binnen, een ruime verdubbeling ten opzichte van 2011. Ook zijn de situaties volgens de politie steeds ernstiger en zijn er vaker wapens bij betrokken.

Het Schakelteam, onder leiding van bestuurder Onno Hoes, is in 2016 opgericht door twee ministeries en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten om in twee jaar tijd een landelijke aanpak voor hulpverlening aan personen met verward gedrag te presenteren. Eind deze maand worden de laatste aanbevelingen verwacht.

Instanties schieten tekort

Eerder al riep het team gemeenten op meer aangepaste hulp te bieden aan mensen met complexe problemen als eenzaamheid, woningnood, werkloosheid, schulden of een combinatie daarvan. Dat schiet er nu nog te vaak bij in. Ook wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg zijn nog altijd te lang. Wie hulp nodig heeft bij autisme, persoonlijkheidsstoornissen en angststoornissen moet langer dan de maximaal toegestane drie maanden wachten.

Zorginstellingen en overheden kunnen het niet alleen, vindt het Schakelteam. Dus naast de gebruikelijke adviezen en waarschuwingen aan officiële instanties, vraagt het Schakelteam met een zwarte advertentie in de Volkskrant nu ook "zeventien miljoen medemensen" de bal op te pakken. In de advertentie, ondertekend door onder anderen bekende politici en mediafiguren als Erica Terpstra, Isa Hoes, Jörgen Rayman, Bibian Mentel en verschillende prominenten uit de zorgsector, worden burgers opgeroepen hun kwetsbare naasten te helpen waar mogelijk.

Gordijnen

"Mensen moeten zich niet mengen in gevaarlijke situaties", zegt Sonja van der Graaf van het Schakelteam tegen de NOS. Ook bevestigt zij dat mensen met complexe psychiatrische problemen meer gebaat zijn bij professionele hulp dan met een bloemetje. De oproep is volgens Van der Graaf vooral bedoeld om kwetsbare personen op te merken en te steunen.

"Het gaat om de mensen die niet gezien worden. Heb wat meer oog voor je omgeving", zegt Van der Graaf. "Kijk eens om je heen in de bus in plaats van op je telefoon. Of bel eens aan bij de buurman als je ziet dat de gordijnen een week dichtzitten."