"Hij voert campagne, maar we willen hem niet. We lijden nog steeds door wat hij ons heeft aangedaan", zegt de Zimbabwaanse Midah Nyathi. Ze heeft het over Emmerson Mnangagwa, de huidige president. Zij houdt hem verantwoordelijk voor de dood van haar man, nu 35 jaar geleden.
Die kwam, net als duizenden andere Zimbabwanen, in de jaren tachtig om tijdens de strafcampagne tegen de oppositie in het zuiden van het land. Mnangagwa was toen minister van staatsveiligheid onder president Robert Mugabe, die het land jarenlang met harde hand regeerde.
"Het is de verborgen geschiedenis van dit land", zegt correspondent Bram Vermeulen. "Een geschiedenis die nu weer naar boven komt, omdat de man die verantwoordelijk wordt gehouden voor de uitvoering van de vele executies, weer president wil worden van Zimbabwe."
'Mensen die de oppositie steunden waren kakkerlakken'
De Zimbabwanen gaan maandag naar de stembus. Het worden de eerste verkiezingen in het land zonder de onder druk vertrokken oud-president Mugabe. Mnangagwa werd in november vorig jaar benoemd tot zijn opvolger. Hij hoopt met deze verkiezingen op erkenning, in binnen- en buitenland.
Maar hij kan zeker niet overal op steun rekenen. Zo is in het zuiden van het land een stem voor Mnangagwa ondenkbaar. "Alleen een gek kan op hem stemmen", zegt een lid van de oppositie. De mensen in het zuiden hebben hem de gebeurtenissen van toen nooit vergeven.
"Mnangagwa zei destijds dat mensen die de oppositie steunden kakkerlakken waren, dat hun levens niet lang zouden duren", zegt David Coltart, mensenrechtenadvocaat en oppositielid. "Die uitspraken deed hij in de volle wetenschap van de gruwelijkheden die zich toen afspeelden."
Explosie tijdens een campagnebijeenkomst
Dat Mnangagwa vele vijanden heeft, bleek vorige maand op een van zijn campagnebijeenkomsten. Vlak na zijn speech was er een explosie. De aanslag was in Bulawayo, de hoofdstad van de zuidelijke provincie waar Mnangagwa 35 jaar eerder de strafcampagne tegen de oppositie leidde.
Volgens activist Mbuso Fizwayo is het ondenkbaar dat iemand uit het zuiden de president zou willen vermoorden. "Wij zijn niet wraakzuchtig. We zijn aardige mensen, geen moordenaars of misdadigers."
Hij denkt dat de aanslag mogelijk vanuit ZANU-PF, de partij van Mnangagwa én Mugabe, komt. "Of het is iemand die rechtvaardiging zocht voor een nieuwe strafcampagne."
Het leger heeft de regie in handen
Oppositielid Coltart denkt niet dat Mnangagwa "vrije en eerlijke" verkiezingen zou kunnen winnen. "Hij heeft problemen in het zuiden, maar ook in het noorden, waar Mugabe heel populair was. Ook heeft hij grote problemen binnen zijn eigen partij. En dan is er nog de jeugd in de grote steden die in grote meerderheid is voor oppositieleider Nelson Chamisa."
Maar Mnangagwa staat niet alleen bij de verkiezingen. Hij kwam vorig jaar aan de macht dankzij een staatsgreep van het Zimbabwaanse leger, waarbij Mugabe werd gedwongen om af te treden. Het leger heeft al 38 jaar de regie strak in handen en is niet van plan die macht uit handen te geven.
"Volgens mij gaan deze verkiezingen niet zozeer om Mnangagwa, maar om het leger dat zijn macht wil bewaren", zegt Coltart. "We hebben eerder al gezien dat er heel vreemde uitslagen zijn. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat de kiescommissie meer vastberaden dan ooit is om winst van de oppositie te voorkomen."
Wil je meer weten over Emmerson Mnangagwa? Lees dan hier verder.
