Israël haalt honderden Syrische hulpverleners uit belegerd gebied
Met een opmerkelijke actie heeft het Israëlische leger ruim 400 reddingswerkers van de Syrische hulporganisatie de Witte Helmen en hun familieleden uit Syrië geëvacueerd. De Israëlische krijgsmacht meldt op Twitter dat 'Syrische burgers' naar Jordanië zijn gebracht omdat zij in levensgevaar waren.
De Witte Helmen vormen een vrijwillige hulporganisatie die eerste hulp verleent bij luchtaanvallen door het Syrische regeringsleger en bondgenoten. De reddingswerkers zaten vast in een zuidelijke regio in Syrië, die wordt bestookt door het leger van president Assad.
Israël zegt dat de ongewone actie - waarbij militairen vanuit twee punten langs de grens met Syrië een groep burgers meevoerden - is uitgevoerd op verzoek van de Verenigde Staten en enkele Europese landen. De hulpverleners en hun familieleden zijn weggehaald uit oorlogsgebied. Het Israëlische leger noemt de militaire operatie "een humanitaire actie". Het land blijft naar eigen zeggen een non-interventiebeleid voeren ten opzichte van Syrië.
Niet naar Idlib
In de afgelopen maanden zijn rebellen en ook Witte Helmen steeds uit belegerde gebieden weggehaald en onder toezicht van het Syrische regeringsleger naar de noordelijke provincie Idlib gebracht, een gebied waar de oppositie het nog voor het zeggen heeft. Waarom deze Witte Helmen anders worden behandeld is onduidelijk, zegt correspondent Marcel van der Steen.
Wellicht heeft het ermee te maken dat de VS bij het offensief in dit gebied in het zuidwesten van Syrië geen steun meer geeft aan de rebellen.
Geheime evacuatie
De evacuatie begon gisteravond en duurde tot vanochtend vroeg. De Syriërs moesten op eigen houtje naar een van twee afgesproken punten langs de grens met Israël komen. Daar konden ze met hulp van Israëlische militairen vanaf 23.00 uur de grens oversteken. Dat moest in het diepste geheim, zegt correspondent Arlene Gelderblom vanuit Israël, om te voorkomen dat de Syriërs alsnog aangevallen zouden worden. Van daaruit zijn ze met bussen rechtstreeks naar Jordanië gebracht.
Een verslaggever van de Duitse krant Bild volgde de actie van het Israëlische leger op de voet. Op de website van de krant zijn beelden te zien.
De Jordaanse regering heeft het verzoek om de Syriërs tijdelijk op te nemen om humanitaire redenen goedgekeurd, meldt het Jordaanse persbureau Petra News Agency. Jordanië had laten weten dat 800 reddingswerkers en familieleden welkom zijn. Uiteindelijk zijn ruim 400 Syriërs daadwerkelijk naar Jordanië gebracht. Waarom de rest wegbleef is onduidelijk, maar Gelderblom vermoedt dat veel Syriërs de reis naar de grensplaats te gevaarlijk vonden of de afgesproken plek niet konden bereiken.
De reddingswerkers verblijven in een afgesloten gebied in Jordanië en worden binnen drie maanden ondergebracht in onder meer Groot-Brittannië, Canada en Duitsland. Het proces wordt begeleid door de Verenigde Naties.
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Maas zegt in een reactie dat het "een plicht van de mensheid is deze moedige eerstehulpverleners bescherming en een veilig heenkomen te bieden". Volgens Bild zal Duitsland zo'n vijftig geëvacueerde Syriërs opnemen. Canada zou zo'n 50 Witte Helmen en maximaal 200 familieleden willen toelaten.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat Nederland met andere landen in gesprek is over het opnemen van een beperkt aantal Witte Helmen. "Nederland steunt de White Helmets al jaren bij hun inzet om burgers bij te staan in de Syrische oorlog. Ze doen belangrijk en gevaarlijk werk", zegt een woordvoerder van minister Blok . Vorige week meldde CBS News dat Nederland en vier andere landen op de NAVO-top over de evacuatie van de belegerde hulpverleners hebben gesproken met de Amerikaanse president Trump.
De landen onderzochten tientallen routes om de Syrische vrijwilligers te evacueren. Een operatie over land had de voorkeur, omdat Rusland het luchtruim boven het zuiden van Syrië in handen heeft.
Internationale druk op Israël
"De afgelopen tijd is de internationale druk op Israël flink toegenomen", zegt correspondent Gelderblom, "om de duizenden Syrische vluchtelingen te helpen die zich bij de grens hebben verzameld". Israël heeft zelf geen vluchtelingen uit Syrië opgenomen, maar geeft humanitaire hulp via lokale hulporganisaties. "Dus ze gaan zelf niet die grens over."
Ook worden al enige tijd gewonde Syrische burgers in Israëlische ziekenhuizen verzorgd. "Maar ook zij moeten na hun behandeling weer terugkeren naar Syrië."
Met de hulp van Rusland is het Syrische regeringsleger afgelopen maand opgetrokken naar de randen van de provincie Quneitra in Zuid-Syrië. Het regime van president Assad heeft nu gebieden in handen die grenzen aan Jordanië en Israël. De zuidelijke regio was voorheen grotendeels in handen van rebellen die werden gesteund door de Verenigde Staten.
