Özil-rel laait op na Duits WK-drama, 'voetbalbaas verdient rood'

In de nasleep van de traumatische WK-uitschakeling is in Duitsland een politieke zondebokdiscussie losgebarsten. De hoofdpersoon is middenvelder Mesut Özil, die opnieuw onder vuur ligt vanwege een omstreden foto van hem met de Turkse president Erdogan.

De discussie is inmiddels zo hoog opgelopen dat de Duitse moslimraad oproept tot het ontslag van twee kopstukken van de Duitse voetbalbond (DFB). Het duo heeft volgens de raad onnodig hard uitgehaald naar 29-jarige voetballer. Ook de partijleider van de Groenen, die zelf een Turkse afkomst heeft, vindt dat de DFB-top het veld moet ruimen.

De rel ontstond in mei. Özil en collega-voetballer Ilkay Gündogan gingen toen in Londen op de foto met Erdogan. De Turkse president was daar op verkiezingscampagne. Özil speelt in de Britse hoofdstad voor Arsenal, Gündogan staat onder contract bij Manchester City.

Het fotomoment kwam de twee Duitse spelers van Turkse komaf op felle kritiek en fluitconcerten van fans te staan. Er volgde een gesprek met bondscoach Joachim Löw en DFB-president Reinhard Grindel, en zelfs met bondspresident Steinmeier. De twee verzekerden hen geen politiek signaal af te willen geven met de foto. Uiteindelijk mochten beide spelers 'gewoon' mee naar het WK in Rusland.

'Fans verwachten uitleg'

De zaak krijgt weken later een vervolg. Hoewel de 27-jarige Gündogan zich distantieerde van de foto's met Erdogan, houdt Özil zich nog altijd op de vlakte. Daar wond DFB-baas Grindel zich nu over op in een interview.

"Dit heeft veel fans teleurgesteld", zei Grindel zondag tegen voetbalsite Kicker. "Ze verwachten hier terecht een uitleg over. Het is voor mij volkomen duidelijk dat Mesut (...) zich ook in zijn eigen belang hierover openlijk uit." De voetballer heeft volgens Grindel een fout gemaakt, maar hij verdient wel de kans om die te herstellen.

De Berlijnse krant Tagesspiegel schrijft dat het een opvallende ommezwaai is van de DFB-president. Toen de fotorel ontstond, vlak voor het WK, probeerde Grindel die juist onder het tapijt te vegen. De kwestie was besproken met beide voetballers, het was een vergissing en "dat hebben ze allebei ingezien. Nu moet het voetbal centraal staan", zei Grindel toen.

Het dagblad legt de link met Grindels verleden als CDU-politicus in de Bondsdag. Hij stond volgens de krant bekend als een hardliner die geen ellebogenwerk schuwt. Grindel zou de multiculturele samenleving zien als een leugen. Critici zien parallellen met de openlijke afkeuring van Özil door extreem-rechtse politici.

"We hadden moeten overwegen om Mesut niet mee te nemen", zei manager Olivier Bierhoff van het Duitse elftal enkele dagen voor Grindels interview. Bierhoff nam zijn kritiek later terug. Hij had naar eigen zeggen niet bedoeld om één speler de schuld te geven voor de mislukte teamprestatie op het WK.

"In de sport wordt natrappen bestraft met rood", schrijft Aiman Mazyek, de voorzitter van de Centrale Moslimraad in Duitsland, op Facebook. Hij vindt dat Grindel en Bierhoff ontslag moeten nemen. Ze hebben volgens hem onnodig een zondebok gemaakt van Özil.

Dat vindt ook premier Armin Laschet van de deelstaat Noordrijn-Westfalen. Hij twittert: "Het idee dat een foto met Erdogan kan leiden tot een nederlaag tegen de 'voetbalgiganten' van Zuid-Korea, kan alleen van een DFB-functionaris komen na drie weken nadenken."