Premier Rutte: gerichte actie tegen De Telegraaf is klap in gezicht vrije pers

Premier Rutte noemt het inrijden van een auto op het gebouw van De Telegraaf in Amsterdam "een klap in het gezicht van de vrije pers en de Nederlandse democratie". Hij heeft gesproken met hoofdredacteur Paul Jansen. Beelden die De Telegraaf verspreidt maken duidelijk dat de bestuurder bewust het gebouw ramt en de bestelauto daarna in brand steekt.

Ook in de Tweede Kamer is geschokt gereageerd en wordt de gebeurtenis "geen incident" genoemd. "De onderwereld komt steeds vaker en harder de bovenwereld binnen denderen", zegt PvdA-Kamerlid Kuiken. Verschillende partijen vragen om versterking van de politie. D66 wil een speciale beschermde status voor journalisten.

Of er extra beveiliging nodig is hangt af van het overleg tussen 'de driehoek' van Amsterdam, zegt minister Grapperhaus. Dat zijn de politie, de hoofdofficier van justitie en burgemeester Van Aartsen. Ook de NCTV, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid is bij het overleg betrokken.

De Europese Commissie veroordeelt de gebeurtenissen. "Het is al de tweede aanval in korte tijd en wij spreken daarom onze volledige steun uit aan journalisten", zegt een woordvoerder van de commissie. Vorige week werd het pand van Panorama beschoten.

Kwetsbaar beroep

Voor secretaris Thomas Bruning van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) is de actie aanleiding om opnieuw aandacht te vragen voor de veiligheid van journalisten. "Het gaat om een kwetsbare beroepsgroep, die we met z'n allen moeten beschermen. Net als bijvoorbeeld ambulancepersoneel."

De NVJ heeft al eerder gepleit voor extra beveiliging door een zogeheten VPT-aanpak (Veilige Publieke Taak). "Daar hebben we over gepraat met de minister. Dat werd een discussie, want de minister vond het moeilijk te definiëren voor wie dat dan zou moeten gelden. Wat doe je, en voor wie precies?"

"Na deze gebeurtenis, en ook de aanslag vorige week op Panorama, zullen we het zeker opnieuw over de mogelijkheid van een bijzondere aanpak hebben", zegt Bruning.

Dieptepunt

Het Genootschap van Hoofdredacteuren noemt de aanslagen op Panorama en De Telegraaf een nieuw dieptepunt in de bedreiging van journalisten. "De journalistiek moet te allen tijde beschermd en gekoesterd worden als een fundament van onze democratie", schrijft voorzitter Marcel Gelauff van het genootschap.

Ook Telegraaf-hoofdredacteur Jansen legt een verband met de beschieting van vorige week. "Vorige week was het gebouw van Panorama aan de beurt. Nu wij. Ik denk dat de vrije pers onder druk komt te staan. Dat vind ik een zeer zorgelijke ontwikkeling."

Jansen spreekt van een heftige gebeurtenis voor de krant en voor de medewerkers:

In het NOS Radio 1 Journaal zei Jansen dat de gebeurtenissen van vannacht het personeel hebben geraakt. "Dit is niet iets waar je blij van wordt. Mensen zijn hier onder de indruk. Tegelijkertijd laten wij ons niet intimideren. Wij stropen de mouwen op en zijn inmiddels weer aan het werk."

Jansen wil niet speculeren over uit welke hoek deze actie komt. "De Telegraaf is een uitgesproken krant. We hebben zeer goede onderzoeksjournalisten, onder andere op het gebied van misdaad. Het is geen geheim dat we daarbij ook wel op tenen zijn gaan staan en niet overal vrienden hebben gemaakt. Het is niet voor niets dat een van onze verslaggevers, John van den Heuvel, al langer beveiligd wordt."

"Je vraagt je af, ook met deze gebeurtenissen van vanochtend, in wat voor land we zo langzamerhand terecht zijn gekomen."

Van Aartsen

Burgemeester Van Aartsen heeft het gebouw vanochtend bezocht. Volgens de Telegraaf is hij geschokt en benadrukt hij dat kranten "moeten kunnen blijven schrijven, wat ze schrijven".