Intimidatie in horeca: 'Jullie kunnen ook een handgranaatje krijgen'
Horeca-ondernemers lijken in toenemende mate te worden afgeperst of geïntimideerd door beschietingen of handgranaten voor de deur. Sinds 2016 zijn zeker vijftien ondernemers gedupeerd. Het merendeel van de dreigementen vond plaats in het afgelopen jaar. Bij sommige zaken zijn meerdere keren handgranaten voor de deur gelegd.
De meeste incidenten vonden plaats in Amsterdam, maar ook in andere gemeenten zijn horecazaken getroffen. Zo werden in Veenendaal, Aalsmeer en Eindhoven cafés of restaurants beschoten.
Klik op de icoontjes om te zien om welke horecagelegenheden het gaat:
Horecazaken moeten na zo'n incident steevast kortere of langere tijd dicht, waardoor eigenaren veel inkomsten mislopen. Volgens Koninklijke Horeca Nederland weten criminelen wat de gevolgen zijn en proberen ze bewust om zaken kapot te maken.
Koninklijke Horeca Nederland vindt dat de sluitingen averechts werken. "In plaats van minder handgranaten en kogelgaten gaat het juist leiden tot meer ernstige incidenten", voorspelt voorzitter Robèr Willemsen.
De brancheorganisatie heeft dinsdag een brief aan het kabinet gestuurd om te pleiten voor een landelijk noodfonds. Ondernemers die zelf niets te verwijten valt en volledig meewerken aan het politieonderzoek, zouden financieel gecompenseerd moeten worden.
Mysterie
Waarom ondernemers een handgranaat voor de deur krijgen of worden beschoten, is vaak een mysterie. In Amsterdam houdt de politie rekening met verschillende scenario's. Zo zouden boze, geweigerde klanten verantwoordelijk kunnen zijn, maar de politie onderzoekt ook of het een manier is om de concurrentie uit te schakelen.
Bij meerdere incidenten moeten horecagelegenheden vaak maandenlang op slot. Dat overkwam de Amsterdamse cocktailbar Suzy Wong en de Rotterdamse club Blu. Volgens de burgemeesters van beide steden lopen bezoekers, voorbijgangers en omwonenden gevaar, zolang de daders niet zijn gepakt.
Rozemarijn Cucovic-De Heer van cocktailbar Suzy Wong vertelde aan Marjolein Hogervorst hoe het bij hen ging:
"We kijken per geval wat nodig is, maar hoe dan ook gaat de openbare orde boven het individuele belang van een ondernemer", zegt een woordvoerder van de gemeente Amsterdam. "Je kunt de veiligheid het beste garanderen als je een zaak sluit. Alleen dan weet je zeker dat er niets gebeurt. Dus zolang we niet weten wat er speelt, nemen we het zekere voor het onzekere."
Volgens Amsterdam is niet bewezen dat criminelen het sluitingsbeleid gebruiken om ondernemers onder druk te zetten. "We kennen de motieven niet en zo vaak gebeurt het niet."
Zowel Suzy Wong als Club Blu probeerden via een kort geding hun zaak heropend te krijgen. Zij vinden dat ze de dupe zijn van criminelen en zijn bang daardoor failliet te gaan. Afgelopen donderdag bepaalde de rechter dat Club Blu weer open mag. Over Suzy Wong doet de rechter binnenkort uitspraak.
'Er kunnen doden vallen'
Inmiddels durven Amsterdamse ondernemers vervelende klanten niet meer te weigeren, constateert Robert Domhof van de ondernemingsvereniging rond het Leidseplein in Amsterdam. "Meerdere portiers hebben te horen gekregen: 'Jullie kunnen ook een handgranaatje krijgen' toen ze iemand weigerden."
De horeca in de Amsterdamse binnenstad werkt met een collectieve horeca-ontzegging voor lastige klanten. Die mogen dan nergens meer naar binnen. "Sinds de tweede handgranaat bij Suzy Wong in maart, is er geen enkele aanmelding meer gekomen voor een horeca-ontzegging", zegt Domhof. "Daarvoor waren het er twee à drie per maand. Ondernemers zijn bang dat ze ook met zo'n incident te maken krijgen."
De politie noemt de beschietingen en handgranaten in de horeca "heel zorgelijk". "Het gebeurt in de binnenstad, op plekken waar het vaak hartstikke druk is", zegt een woordvoerder van de Amsterdamse politie. "Er kunnen doden vallen. Bij Suzy Wong heeft iemand een handgranaat die voor de deur lag meegenomen. Je moet er niet aan denken wat er was gebeurd als dat ding was ontploft."