Het ziet er niet naar uit dat studentenverenigingen snel mbo'ers gaan accepteren. Dat blijkt uit een rondgang die NOS op 3 maakte naar aanleiding van de oproep van minister Van Engelshoven om studentenverenigingen ook voor mbo'ers open te stellen.
Mbo'ers heten straks in de wet studenten, in plaats van deelnemers. Dit betekent niet automatisch dat ze lid kunnen worden van studentenverenigingen. Die mogen namelijk zelf bepalen wie wel en niet lid mag worden. Voordat de deuren van de sociëteiten ook voor mbo'ers opengaan, moeten de verenigingsleden daar mee instemmen.
Van de achttien verenigingen die NOS op 3 heeft benaderd, heeft geen enkele vooralsnog laten weten dat ze het beleid aanpassen. Wel laat een aantal verenigingen weten dat ze over het mbo-lidmaatschap willen nadenken. "Het is ontzettend interessant wat de minister heeft gezegd", zegt bijvoorbeeld Mirle Buurma van Laurentius. "Het zet ons aan het denken en leidt tot een discussie binnen onze vereniging."
Volgens de meeste verenigingen zijn er nauwelijks aanvragen van mbo'ers geweest om lid te mogen worden. "Het uitblijven daarvan is ook een reden dat binnen onze vereniging niet eerder een discussie is gevoerd over of mbo-studenten lid mogen worden", zegt Mart de Vree, praeses bij Ovum Novum. "Misschien gaat dat veranderen met de aandacht die er nu is voor het onderwerp."
Studentencorpora weigeren een inhoudelijke reactie te geven, op ééntje na. "We moeten de suggestie van de minister eerst zorgvuldig met onze achterban bespreken en zover is het nog niet", laat dit bestuurslid weten. "Met mbo'ers erbij zou onze vereniging heel groot worden, terwijl we nu al heel veel leden hebben. Daarnaast kom je bij een vereniging om gelijken te ontmoeten en sluiten hbo'ers en wo'ers beter bij elkaar aan."
De enige vereniging die laat weten mbo-studenten al langer toe te staan, is het Leidse Catena. Daar kan je als mbo'er "een gesprekje met het bestuur hebben om te kijken of je bij de vereniging past", zo is op de website te lezen. "Ik vind thema's als discriminatie en inclusie bijzonder belangrijke onderwerpen, dus ik vind het fijn dat de vraagstukken ter tafel worden gebracht", geeft voorzitter Didier van Someren als reactie op de oproep van de minister. "Mbo-leden hebben uiteindelijk dezelfde rechten als de andere leden."
Het toelaten van mbo'ers zou niet de eerste omslag in de geschiedenis zijn voor studentenverenigingen. Tot eind jaren 60 was de studentenvereniging onlosmakelijk verbonden met de universitaire student. Maar daar kwam in de jaren 70 verandering in, toen op steeds meer verenigingen ook hbo'ers lid mochten worden.
"Dat was de tijd van de studentenprotesten en de bezettingen van het Maagdenhuis, waarin studenten kozen voor thema's als democratisering", vertelt historicus Leen Dorsman. "Het idee van een elite was juist voorbij."
Deels werden de studentenverenigingen ook tot deze keuze gedwongen. "De ledenaantallen daalden, omdat er steeds meer studenten kwamen uit andere milieus, die zich niet thuis voelden in het traditionele studentenleven", zegt Dorsman. "Dus ze moesten zich eigenlijk wel openstellen voor hbo-studenten."
Dat probleem hebben de studentenverenigingen nu niet, want het aantal nieuwe leden is de afgelopen twee jaar gelijk gebleven.
De Landelijke Kamer van Verenigingen laat weten dat de studenten nog wel willen gaan zitten over de mbo-kwestie. "We moeten met zijn allen een goed gesprek hierover hebben en beslissen hoe ze ermee omgaan", laat praeses Matthijs Kneepkens weten. "Maar wij hebben een neutrale positie en vinden uiteindelijk dat studentenverenigingen hier hun eigen keuze in moeten maken."