Nederland wil tot 2030 1 miljoen nieuwe woningen bouwen. Maar waar moeten die komen, als we het groen willen sparen? Bouwen in stedelijk gebied is duur, vanwege allerlei kosten zoals slopen van oude gebouwen, ruimen van vervuilde grond en moeilijke procedures. Minister Kajsa Ollongren komt nu met een fonds van 38 miljoen euro, om de knelpunten op 'lastige locaties' aan te pakken.
Ontwikkelaars kunnen geld uit het fonds lenen voor bijvoorbeeld grondsanering of het uitkopen van bedrijven die op de locatie gevestigd zijn. Want het bouwen op lastige plekken is een risico voor ontwikkelaars, vaak zijn er hoge kosten mee gemoeid.
Spanning
Risicodragend kapitaal vinden voor zulke projecten is moeilijk. "We hebben een krachtenbundeling nodig van overheid en marktpartijen om de komende tijd de vraag vanuit de markt van een passend aanbod te voorzien", zegt Desirée Uitzetter, directeur Gebiedsontwikkeling bij BPD, de grootste gebiedsontwikkelaar van Nederland. Ze vindt het fonds een druppel op de gloeiende plaat.
Uitzetter wijst op recente analyses die aangeven dat circa veertig procent van de vraag naar nieuwbouwwoningen zich richt op het koopsegment tot 180.000 euro en het huursegment tot 850 euro per maand. "Als je dat gegeven naast de roep om binnenstedelijk bouwen plaatst, wordt de spanning wel duidelijk. Binnenstedelijk bouwen vraagt meer investeringen, meer tijd, meer proces, meer inpassing. Een interessante uitdaging", vindt ze.
Om de economie te stimuleren is er samenwerking en een netwerk nodig.
De minister verwacht dat andere partijen zoals provincies, gemeenten en private partijen ook een bijdrage zullen leveren. "Deze 'kwalitatieve opgave' moet op regionaal en lokaal niveau worden bepaald. Zodat de pot geld groter wordt", aldus Ollongren.
Maar voorlopig hebben de gemeenten zich nog niet bij de plannen aangesloten. In veel gemeenten zijn de coalitiebesprekingen nog volop gaande. "Wonen was een belangrijk onderwerp tijdens de verkiezingen en ik hoop dat straks terug te zien", zegt de minister in Het Financieele Dagblad.
Uitdaging
Annius Hoornstra, directeur stedelijke ontwikkeling Zaanstad, vindt dat gemeenten in gebiedsontwikkeling als katalysator kunnen dienen. Zijn gemeente buigt het hoofd over een cruiseterminal in de Zaandamse Achtersluispolder. "Een belegger die voor het einde van het jaar 100 miljoen moet wegzetten, heeft haast. Die zullen dat niet doen in een gebied waar nog niets gebeurt. Maar als wij als gemeente al bezig zijn op een aantal plekken, dan wel."
Hoornstra ziet een uitdaging in het organiseren van een netwerk. "Men kent elkaar niet en er is geen toegang tot elkaars kennis en faciliteiten. Om de economie te stimuleren is er samenwerking en een netwerk nodig."
Alle bij de woningbouw betrokken organisaties en overheden hebben nu wel afgesproken dat de komende jaren versneld meer huizen worden gebouwd. De woningcorporaties, Bouwend Nederland, makelaars, vastgoedinvesteerders, bewonersorganisaties, waterschappen en de Rijksoverheid hebben dat vastgelegd in de Nationale woonagenda, die 75.000 woningen per jaar moet opleveren.