BTS-mania: de muziekfabriek achter het succes van K-pop
Big Bang, EXO en BTS zijn misschien geen namen die meteen een belletje doen rinkelen. Toch hebben deze Koreaanse bands wereldwijd honderden miljoenen toegewijde fans. BTS belandde met zijn nieuwe album Love yourself deze week zelfs op nummer één in de Amerikaanse albumtop. En een concert dat BTS later dit jaar in Amsterdam geeft, was vanochtend binnen een half uur nagenoeg uitverkocht.
BTS, een afkorting van Bangtan Sonyeondan, heeft 15 miljoen volgers op Twitter en 6 miljoen likes op Facebook. Op YouTube haalt de band per video meer dan honderd miljoen views. Daarmee schaart de act zich moeiteloos in het rijtje van wereldsterren als Beyoncé, Justin Bieber en Ed Sheeran.
"De populariteit van BTS is vergelijkbaar met wat mijn ouders vertellen over de Beatles in de jaren 60", zegt Manya Koetse, hoofdredacteur van What's on Weibo, een site over de trending topics in Oost-Azië. "Het is nu geen Beatlemania, maar BTS-mania."
De opkomst van de band staat symbool voor de alsmaar groeiende culturele invloed van de Zuid-Koreaanse muziekstroming K-pop. Met een combinatie van pop, dance, hiphop, strakke choreografie en gelikte muziekvideo's is het genre uitgegroeid tot een van de meest succesvolle exportproducten van de Zuid-Koreanen.
En dat is geen toeval. "Achter het genre zitten een stuk of vier grote Zuid-Koreaanse entertainmentbedrijven. Voor elke K-popband verzinnen ze een ander concept", legt Koetse uit.
Zo zit Big Bang vooral in de hiphophoek. En EXO? "Die band begon met twaalf leden en heeft meer poppy-liedjes", vertelt K-popliefhebber Kimberly Waldschmit. Ze is vooral fan van BTS. "Hun teksten zijn vaak maatschappelijk relevanter. Zo zingen ze over geestelijke problemen, eenzaamheid en genderpolitiek."
De gemiddelde K-popartiest wordt vaak al vanaf 10-jarige leeftijd klaargestoomd voor het sterrendom. "Zoals Justin Bieber en Selena Gomez uit de fabriek van Disney Channel komen, zijn deze sterren producten van Zuid-Koreaanse entertainmentfabrieken", weet Koetse. Kinderen worden geselecteerd in talentenjachten en gaan naar speciale scholen. Daar krijgen ze niet alleen zang- en dansles, maar leren ze bijvoorbeeld ook hoe ze hun imago vormgeven.
Wie geluk heeft, wordt na jaren training daadwerkelijk geselecteerd voor een K-popact. Pas daarna begint het echte werk: nog meer zangles en urenlang oefenen in dansstudio's om danspasjes tot op de milliseconde synchroon uit te voeren.
Met het genre zijn dan ook grote financiële belangen gemoeid. Bloomberg becijferde dat er jaarlijks meer dan 4 miljard euro in de K-popindustrie omgaat.
"Dat is opvallend, want de industrie is al vroeg gestopt met inzetten op cd-verkoop", zegt Koetse. "De kracht zit vooral in sociale media en muziek werd bewust gratis op YouTube gezet." K-popacts halen hun inkomsten volgens Koetse vooral uit concerten en merchandise.
Voor een concertkaartje moeten BTS-fans 90 tot 120 euro neertellen. Ter vergelijking: voor een optreden van Beyoncé en Jay-Z ben je er al voor 25 tot 100 euro. Waldschmit had het er graag voor over. "Het is me gelukt om een staanplaats te krijgen. Ik ben dolblij."