Shirt met kogelgaten en varkensbloed, Babtsjenko zag geen andere optie

Een T-shirt met kogelgaten, wat varkensbloed en de medewerking van een grimeur en het ambulancepersoneel. Dat was er dinsdag nodig om de dood van de kritische Russische journalist Arkadi Babtsjenko in scène te zetten. Een dag na zijn onverwachte wederopstanding legt hij nog eens uit wat er precies gebeurde - en waarom.

"Ze goten het varkensbloed over me heen, ik nam wat in mijn mond en liet het lopen. Ze duwden wat bloedpropjes in de kogelgaten - en toen was ik dood."

De Oekraïense veiligheidsdiensten hadden Babtsjenko benaderd dat hij gevaar liep. Een huurmoordenaar zou het hebben voorzien op de kritische journalist, die eerder al zijn geboorteland had verruild voor Oekraïne. Een verdachte zou inmiddels zijn opgepakt. Het blijft nog onduidelijk welke rol de in scène gezette dood daarbij heeft gespeeld.

Lang hoefde Babtsjenko niet te twijfelen toen de Oekraïense veiligheidsdiensten het complot voorstelden. "Mijn eerste reactie was: je kan naar de hel lopen. Ik pak mijn koffer en vertrek naar de Noordpool, de Zuidpool, Australië. Maar toen realiseerde ik me dat ik geen keuze had. Ik kon nergens heen vluchten. Skripal vertrok naar Engeland en hem kregen ze ook."

"Dus toen zei ik ja. Als het nodig is, dan moet het maar."

Er zaten enkele uren tussen het moment dat Babtsjenko 'dood' werd gevonden bij zijn appartement en de rit in een ambulance naar het mortuarium. "Toen de poort ervan achter me sloot, stond ik op uit de dood", vertelt Babtsjenko. "Tot het einde was ik bang. Pas in het mortuarium was ik niet bang meer."

In het gebouw kon Babtsjenko douchen, om zo goed en zo kwaad als het ging het aangekoekte bloed van zijn lijf te krijgen en weer wat op te warmen. Daarna kreeg hij een laken omgeslagen en kon het nieuws over zijn eigen dood op tv volgen. "Ik kon zien hoe aardige kerel ik was geweest."

In het verleden hebben meer mensen hun dood in scène gezet, een overzicht:

Hartaanval

Van tevoren was maar een handjevol mensen op de hoogte van het complot, onder wie enkele van Babtsjenko's naasten. "Iedereen die een hartaanval zou hebben gekregen van het nieuws wist het. Ik wil graag nog eens voor de 125ste keer excuses aanbieden aan iedereen die het moest meemaken."

Babtsjenko reageert gelaten op kritiek dat hij als een pion is gebruikt in de propagandaoorlog tussen Rusland en Oekraïne of dat hij als journalist niet zo met de autoriteiten had moeten samenwerken.

"Het laatste waar ik aan dacht was journalistieke integriteit", stelt hij. "Wil je overleven, of wil je beroepseer, ethiek en moraal behouden? Ga vooral je gang, ik heb ervoor gekozen om te overleven."

Zelf heeft hij minder verheven prioriteiten op de geheime locatie waar hij is ondergebracht. "Ik ben van plan eens goed te slapen, me misschien te bezatten en dan over twee, drie dagen pas weer wakker te worden."