'Vermoorde' Russische journalist bij persconferentie, maakt excuses aan vrouw
De Russische journalist Arkadi Babtsjenko, van wie gisteren werd gemeld dat hij was doodgeschoten in de Oekraïense hoofdstad Kiev, blijkt nog in leven te zijn. Hij gaf vanmiddag een persconferentie in Oekraïne waarin hij de Oekraïense veiligheidsdiensten bedankte en zijn excuses aanbood aan zijn naasten.
Vasily Gritsak, hoofd van de Oekraïense veiligheidsdienst SBU, begon de persconferentie met de mededeling dat de moord op Babtsjenko was opgelost. Tot ieders verrassing liep Babtsjenko vervolgens zelf de zaal in, gezond en wel. Hij kreeg applaus van de journalisten.
Veiligheidsbaas Gritsak zei dat de dood van Babtsjenko in scène was gezet om de personen op het spoor te komen die hem daadwerkelijk wilden vermoorden. Behalve Babtsjenko zouden er nog 29 mensen op een dodenlijst hebben gestaan. Wie dat zijn, werd niet gezegd.
Excuses aan vrouw
Babtsjenko bood tijdens het persmoment zijn excuses aan. In het bijzonder omdat hij zijn vrouw "door een hel" had laten gaan. Zij vond hem gisteren voor zijn appartement in Kiev in ogenschijnlijk een plas bloed op de grond, nadat hij in zijn rug zou zijn geschoten. Babtsjenko was op weg naar het ziekenhuis bezweken, meldde de politie van Kiev. Er stonden vandaag honderden rouwberichten voor Babtsjenko in Russische kranten.
Toen bleek dat Babtsjenko nog in leven was, reageerden zijn collega's bij tv-zender ATR emotioneel:
De Oekraïense veiligheidsdienst SBU zou al zo'n twee maanden op de hoogte zijn geweest van de moordplannen op de journalist. Babtsjenko werd een maand geleden benaderd. Meer details over de enscenering werden niet gegeven.
Er zou dankzij de geënsceneerde moordaanslag een Oekraïner zijn opgepakt die zou zijn ingehuurd als huurmoordenaar. Hij zou omgerekend zo'n 35.000 euro hebben gekregen van de Russische veiligheidsdienst. De Oekraïner had op zijn beurt iemand ingehuurd om de moord te plegen. Die zou uiteindelijk de Oekraïense veiligheidsdienst hebben ingelicht en hebben meegewerkt om de opdrachtgever te achterhalen.
Volgens SBU-directeur Vasily Gritsak maakte de voorgenomen moord op Babtsjenko deel uit van een groter plan. De aangehouden Oekraïner moest ook 300 kalasjnikovs, granaatwerpers en "honderden kilo's explosieven" aanschaffen, zodat er terreuraanslagen gepleegd konden worden in Oekraïne. Gritsak zei dat ze er door de enscenering in geslaagd waren "deze schandelijke misdaad door de Russische veiligheidsdiensten" in kaart te brengen.
Rusland 'verheugd'
Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten verheugd te zijn met het nieuws dat Babtsjenko nog in leven is. Volgens de Russen heeft Oekraïne de journalist gebruikt als propagandamiddel.
Ook van andere kanten klinkt kritiek. Internationale journalistenorganisaties, waaronder Reporters sans Frontières (Verslaggevers zonder Grenzen) en het in New York gevestigde Committee to Protect Journalists zetten vraagtekens bij de handelwijze van Oekraïne. Repoters sans Frontières stelt dat het "altijd gevaarlijk is voor staten om met feiten te spelen, zeker over de rug van journalisten".
Bizar
Rusland-correspondent David Jan Godfroid reageerde op NPO Radio 1 en in Nieuwsuur op het nieuws dat Babtsjenko, met wie hij bevriend is, nog in leven is: "Ik heb veel gekke dingen meegemaakt, maar dit is wel het bizarste dat ik ooit heb gezien in een dergelijke zaak."
Russische media berichten volop over de geënsceneerde moord. Godfroid: "Er worden meteen parallellen getrokken met de Skripal-zaak. Dat zou volgens hen ook zomaar een opzetje kunnen zijn geweest. Zo zie je dat dit meteen uitwerking heeft op allerlei andere kwesties die meteen door Rusland in twijfel worden getrokken."
De Oekraïense inlichtingendienst heeft flink wat geloofwaardigheid verloren, denkt Godfroid. Zeker in Rusland, en dat zou zomaar Russische medewerking aan bijvoorbeeld het onderzoek naar de vliegramp met MH17 nog verder kunnen bemoeilijken. "Oekraïne zit in het internationale onderzoeksteam JIT en een deel van het bewijsmateriaal is afkomstig van Oekraïense inlichtingen. Op sociale media wordt daar nu ook erg aan getwijfeld. Ik ben benieuwd naar wat het JIT gaat zeggen", aldus Godfroid.
