Het is niet helemaal geworden wat hij ervan had gehoopt. Toch heeft hij geen spijt van zijn uitvinding. De Brit Tim Berners-Lee die in 1991 het wereldwijde web (www) bedacht, ziet wat er allemaal misgaat, maar tegelijkertijd zegt hij: "Alleen al het feit dat we nu Wikipedia hebben, maakt het internet voor mij de moeite waard".
Berners-Lee was vandaag in Amsterdam, waar hij aan de Vrije Universiteit de acceptatierede uitsprak voor de Alan Turingprijs - de Nobelprijs van de Informatica - die hij vorig jaar kreeg. Met de prijs is een geldbedrag van een miljoen dollar gemoeid.
Illusie
Berners-Lee kijkt met weemoed terug op de eerste jaren van het wereldwijde web. "Er was het gevoel dat we een betere wereld konden maken, waarin de verschillende culturen elkaar beter zouden leren kennen. Want nu kon je opeens een computerspelletje spelen tegen iedereen in de wereld."
Het bleek een illusie, zegt hij nu: "Uiteindelijk zag je dat kinderen gewoon spelletjes tegen hun buurjongen gingen spelen. En dus niets leerden over een andere cultuur." En dan hebben we tegenwoordig ook nog te maken met zaken als advertenties, algoritmen en een paar techgiganten met veel invloed.
'Antichrist van het internet'
Publicist Andrew Keen was in 2007 een van de eersten die waarschuwden voor de gevaren van de digitale revolutie. Zijn bijnaam luidt niet voor niets: 'de antichrist van het internet'. Ook hij was afgelopen week in Nederland, waar hij een lezing hield op het grote technologiecongres TNW (The Next Web).
Keen voorspelde meer dan tien jaar geleden dat mensen in een isolement zouden komen door sociale media en dat een onbeperkte, ongefilterde stroom aan informatie zou leiden tot een massale verspreiding van fake news. "Het internet heeft een vernietigende invloed gehad op de democratie."
Aanvankelijk werd Keen nauwelijks serieus genomen, maar nu haalt hij meer en meer zijn gelijk. Ook Berners-Lee laat zich inmiddels kritisch uit over het internet. "Bij de laatste Amerikaanse verkiezingen heeft het web bepaald geen goede dienst bewezen aan de mensheid", zegt hij.
Problemen overwonnen
Maar uiteindelijk zijn beide mannen toch optimistisch over de toekomst. Volgens Berners-Lee zien ook technologische giganten als Facebook en Google in dat ze van koers moeten veranderen, anders zullen ze verdwijnen.
Keen, die inmiddels pleit voor een Internet of People, in plaats van een Internet of Things, trekt zelfs een parallel met de industriële revolutie in de negentiende eeuw. Toen brachten nieuwe uitvindingen ook problemen met zich mee, van grove misstanden tot uitbuiting en een enorme milieuvervuiling. "Die problemen hebben we overwonnen. Dat kan nu ook."
